Zagubieni w szkole. Jak odkryć źródła szkolnych trudności dziecka i pomóc mu je przezwyciężyć
dr Ross W. Greene
Praca nauczyciela, wbrew temu, co niejednokrotnie się słyszy, wcale nie jest usłana różami. I to nawet pomimo tych wszystkich wakacji, ferii i mniejszej ilości godzin na etacie. W trakcie swojej przygody ze studiami, na różnych kierunkach, odbyłam praktyki chyba na wszystkich etapach edukacji, ostatecznie decydując się na pracę z dziećmi w przedszkolu. Do dziś pamiętam jedną z lekcji, którą przyszło mi przeprowadzić w ramach zastępstwa. Godzina wychowawcza w szkole zawodowej. Wiedziałam o tym wcześniej, więc wybrałam ciekawy w mojej ocenie temat, wymyśliłam, jak ująć go i przedstawić do dyskusji w sposób, który by angażował też uczniów, żeby lekcja nie była po prostu przegadana przeze mnie, a następnie – pełna ideałów i dobrych chęci – przekroczyłam próg sali. Cóż, lekcja nie wyszła tak, jak to sobie zaplanowałam, w zasadzie nawet tej wymarzonej nie przypominała. Pamiętam, że patrzyłam wtedy na tych dorastających młodych mężczyzn i zastanawiałam się, co zrobiłam źle. Ja do nich z sercem, z zaangażowaniem, pełna pomysłów, a jednak zderzyłam się ze ścianą obojętności. Od jednego z chłopców, który najwyraźniej zauważył moje rozterki, usłyszałam wtedy, żebym się nie martwiła, bo z nimi po prostu się tak nie da, że u nich trzeba twardej ręki. Uświadomiłam sobie wtedy, że praca ze starszymi dziećmi i z młodzieżą jest jeszcze trudniejsza niż ta z maluchami. Bo absolutnie się z tym nie zgadzam – że w klasie, nawet tej pełnej niełatwych charakterów, potrzeba rządów twardej ręki. Pozostałam jednak z pytaniem – czego zatem tak naprawdę potrzeba? Przecież to, co znałam do tej pory, nie podziałało. I właśnie dlatego z dużą dozą ciekawości sięgałam po tę publikację. Bo pomimo iż od wspomnianej lekcji minęło już kilka lat, a ja jestem na zupełnie innym etapie zarówno swojej pracy zawodowej, jak i szerzej – życia, to jednak to pytanie wciąż gdzieś tam we mnie siedzi. Wtedy zagubiona poczułam się ja, ale szkoła to takie miejsce, gdzie poczuć się tak może każdy – i nauczyciel, i uczeń. I trzeba działać, jeśli nie chcemy stracić jednych lub drugich
Ta książka jest inna od wielu poradników pedagogicznych, jakie dotychczas przeczytałam. Opiera się ona na założeniu, że przyczyną trudnych zachowań u uczniów nie jest to, że nie chcą zachowywać się inaczej, ale że nie potrafią tego robić. To zasadnicza różnica, bo w przypadku braku chęci mamy do czynienia z motywacją, zaś w drugim przypadku – z tym, że dziecku brakuje ważnych umiejętności, które umożliwiłyby mu zachowywanie się inaczej. Autor zrywa tym samym ze stereotypami, że dziecko chce zwrócić na siebie uwagę, że chce postawić na swoim, manipuluje, ma złe podejście lub to wszystko wina rodziców i wychowania. Wszystko sprowadza się do opóźnionego rozwoju ważnych umiejętności, bez których dziecko nie będzie w stanie zmienić swojego zachowania, nawet jeśli ma dużą motywację.
Kolejna ciekawa kwestia to podejście do diagnozy. Autor dość sceptycznie podchodzi do skuteczności tradycyjnej diagnozy, która jest dość ogólna i nie mówi zbyt wiele o samych brakujących umiejętnościach, a to właśnie je trzeba odnaleźć, aby wiedzieć, jak pomóc konkretnemu dziecku.
Co więcej, nie mamy tutaj do czynienia jedynie z ciekawą koncepcją w ujęciu teoretycznym. Autor oddaje bowiem w nasze ręce narzędzie, które może okazać się bardzo pomocne w pracy z dziećmi wykazującymi trudne zachowania. Jest to kwestionariusz Oceny Opóźnionych Umiejętności i Nierozwiązanych Problemów, który pozwoli na to, by do każdego dziecka podejść naprawdę indywidualnie i dotrzeć głęboko, do źródła danego problemu. Tych problemów może być naprawdę dużo, więc autor podkreśla, by zacząć od tych, które wydają się najpilniejsze.
W książce została przedstawiona historia pewnego młodego człowieka, który dopuścił się agresji wobec nauczyciela, groził koleżance, a następnie wybiegł z budynku szkoły. Na tej podstawie autor wyjaśnia nie tylko mechanizm tego, co się wydarzyło – z perspektywy ucznia, nauczycieli, dyrektorki, psychologa i rodzica – ale także pokazuje, jak może przebiegać rozmowa z dzieckiem, jeśli naprawdę chcemy mu pomóc, a nie doprowadzić jedynie do tego, by nasza wola została spełniona.
Ciekawa, inspirująca, oryginalna – sięgnijcie, jeśli pracując z młodzieżą, czujecie się czasem zagubieni lub nie wiecie, dlaczego mimo najlepszych chęci spotykacie się z odtrąceniem i trudnymi zachowaniami dzieci.
Informacje o książce:
Tytuł: Zagubieni w szkole. Jak odkryć źródła szkolnych trudności dziecka i pomóc mu je przezwyciężyć
Tytuł oryginału: Lost at school
Autor: dr Ross W. Greene
ISBN: 9788366117655
Wydawca: Mamania
Rok: 2020
