Kanada
Richard Ford
Czy zastanawiacie się czasem jak wyglądałoby Wasze życie, gdyby nie podjęte w przeszłości decyzje? Oprócz tych z nas, wierzących w przeznaczenie, w to, że nasze losy są z góry przesądzone, na pewno każdemu przemknęło przez myśl „Co by było gdyby…?”. Z tą myślą wielokrotnie zmagał się główny bohater, narrator „Kanady”, najnowszej powieści autorstwa amerykańskiego pisarza Richarda Forda, pierwszej, która ukazała się w Polsce.
Owy narrator, piętnastoletni Dell Parsons opowiada nam historię swojego życia – rozpoczynając od szczegółowego opisu, czy wręcz analizy osobowości swoich rodziców – Beva i Neevy, których szalona decyzja napadu na bank wpłynęła nie tylko na życie tych dwoje, ale głównie na życie ich dzieci, bliźniąt Della i Berner. Gdy patrzymy na to małżeństwo z perspektywy ich syna, aż trudno uwierzyć w jaki sposób wpadli oni na tak absurdalny pomysł, nie zdając sobie sprawy z prawdopodobnych i nieuniknionych konsekwencji ich czynu.
Ojciec Della i Berner, były bombardier Beverly „Bev” Parsons to wysoki, przystojny i czarujący mężczyzna. Zawsze dobrze ubrany, żartujący i zapadający w pamięć z powodu pięknych rysów twarzy i pogodnego usposobienia. Wraz ze swoją żoną Genevą „Neevą”, córką żydowskich imigrantów z Polski, tworzą niedobraną parę przeciwieństw. Neeva to niebyt urodziwa niedoszła literatka, o chmurnym obliczu. Jak wspomina Dell, powinni rozstać się po pierwszym namiętnym spotkaniu niezależnie od tego, jaki był jego wynik. Nic nie znaczące spotkanie, które przerodziło się w niezobowiązujący romans, skutkowało ciążą w wyniku której, na świat przyszły bliźnięta. Neeva, szkolna nauczycielka to kobieta niespełniona, o niezaspokojonych aspiracjach akademickich, która zawsze marzyła, aby zostać słynną pisarką i należeć do artystycznej elity. Niestety takiego życia nie mógł jej zapewnić były wojenny weteran, ponieważ w jego towarzystwie mogła poznawać jedynie ludzi, którzy tak jak oni mieszkali bazach wojskowych. Rodzina Parsonsów regularnie zmieniała miejsce zamieszkania w zależności od tego gdzie akurat Bev miał swoją posadę. Nietrudno odgadnąć jak ciężka była ta niestabilna sytuacja i brak miejsca zaczepienia dla dwójki dzieci – Berner i Della. Dodatkowo emerytura wojskowa Beva, nie gwarantowała im godnego życia, dlatego mężczyzna musiał się trudnić nie do końca legalnymi sposobami zdobywania pieniędzy. Nie tylko problemy finansowe, ale też coraz bardziej widoczne różnice w temperamencie i wizji idealnego życia, spowodowały stopniowe oddalanie się od siebie Beva i Neevy. Emocjonalne rozbicie, dług oraz grożące rodzinie niebezpieczeństwo, popchnęło małżeństwo do niefortunnego napadu na bank, który był momentem przełomowym w życiu całej rodziny Parsonsów.
Może się wydawać dziwne, że Richard Ford już na początku powieści zdradza wiele wątków z dalszej jej części, nie dając czytelnikowi szansy na domysły lub zaskoczenie. Nie wszystko jednak w wielkiej literaturze musi się toczyć wedle utartego schematu. Czasem to nie fabuła czy dynamicznie rozwijająca się akcja, stanowią o wartości książki. Ford czaruje czytelnika niebanalnym opisem zwykłej rzeczywistości – tego jak wyglądają bohaterowie, jak pachną miejsca w których rozgrywają się wydarzenia czy też jakie myśli kłębią się w głowie głównego bohatera. „Kanada” to skarbnica wspaniałych cytatów, niesamowita analiza życia, tego jak człowiek, może spojrzeć na swoje doświadczenia, nadać im znaczenie lub zinterpretować je w kontekście innych zdarzeń. Pokazuje nam jak wielką siłą dysponuje umysł ludzki. Potrafi ochronić człowieka przed wpadnięciem w rozpacz, rozpadnięciem się na kawałki wtedy, gdy byłoby to całkiem zrozumiałe – gdy człowiek jest sam, bezbronny ze swoim nastoletnim doświadczeniem życiowym, a wokół niego dzieją się tak straszne rzeczy, że jedyne co można zrobić to wymazać je z własnej pamięci. Oprócz tego uświadamiamy sobie jak trudno przecenić wartość akceptacji, która pomaga nam przeżyć swoje życie bez ciągłego żałowania podjętych decyzji i bezsensownego zastanawiania się nad słynnym „co by było gdyby…”.
„Kanada” pokazuje nam jak wewnętrzna siła, spokój i akceptacja dają nadzieję na to, że nawet najtragiczniejsze wydarzenia można przezwyciężyć i sprawić, by dalsza część naszego życia nabrała nowego znaczenia.
Informacje o książce:
Tytuł: Kanada
Tytuł oryginału: Canada
Autor: Richard Ford
ISBN: 9788377057735
Wydawca: PWN
Rok: 2015
