Przechytrzyć śmierć. Agentki alianckie zapomniane przez wszystkich. Tom 2
Marek Wyszomirski-Werbart
Pierwszy tom sagi o alianckich agentkach działających w czasie II Wojny Światowej był pełen akcji, ale drugi przy nim to petarda! Poznajemy tu dalsze koleje losu dwóch przyjaciółek: Fredy i Dzidzi. Dziewczęta zostały zwerbowane w Szwecji przez angielski wywiad i przerzucone do Wielkiej Brytanii. Tu ich drogi się rozchodzą, każda z nich trafia do innego ośrodka szkoleniowego.
Freda ma okazję poznać osobiście Churchilla, ówczesnego premiera Wielkiej Brytanii, który rzuca swoje powiedzonka, z których słynie, np.
„Komuniści są jak krokodyle, który kiedy otwierają paszczę, nie wiesz: uśmiechają się, czy chcą cię pożreć”.
Freda przechodzi wszechstronne szkolenie, uczy się jak radzić sobie w terenie, zdobywać pożywienie w lesie, jak znaleźć kryjówkę i przetrwać w niekorzystnych warunkach. Pomaga jej wrodzona inteligencja, spryt i zdolność logicznego myślenia oraz jedna z najważniejszych cech: Freda nie załamuje się w obliczu niebezpieczeństwa. Ogromnie pomagają jej też w tym nauki ojca, doświadcza ego szpiega, który od małego wpajał córce zasady survivalu szpiegowskiego.
„Pamiętaj. Nigdy nie pokazuj przeciwnikowi tego dreszczyku emocji, który cię w tym momencie rozpiera. Działaj zawsze przez zaskoczenie, z uśmiechem. Gdy, choć na moment zwątpisz lub się zawahasz, to jesteś przegrana. Jak już weszłaś w akcję, doprowadź ją do końca, aż przeciwnik zostanie zniweczony”.
Freda radzi sobie w każdej sytuacji, potrafi wyjść z najgorszej opresji. Gdy zostaje wysłana na kontynent akcją, sprawdza się w terenie wyśmienicie. Potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę i wykazać się sprytem i inwencją w działaniu. Jest gruntownie wykształconą arystokratką co dodaje jej atutów. Oprócz drygu wojskowego wykorzystuje uśmiech, humor i dobre wychowanie. Ponadto fakt, że jest kobietą również działa na jej korzyść.
„W naszym światku zwyciężają ci, którzy swoją przebiegłością i działaniem dadzą sobie radę w sytuacjach, zdawałoby się, bez wyjścia. Jaki silny i nawet dobrze wyszkolony żołnierz wpadnie na myśl, że ta kobieta zaatakuje go pierwsza?”
I takie były agentki w czasie wojny: dobrze wyszkolone, przebiegłe, zdeterminowane na to, by wygrać i pokonać wroga, chętnie uczestniczyły w akcjach wywiadowczych, pracowały jako kurierki, przerzucały korespondencję, odbijały więźniów, szpiegowały na rzecz aliantów, a wszystko to bez cienia zastanowienia. Były dobrymi strategami
„Jeśli jakaś sytuacja wydaje ci się bez wyjścia albo trudna do rozwiązania, to trzeba zacząć analizować to w odwrotnym kierunku — od końca do początku. Wtedy po drodze wspak znajdziemy więcej jasnych punktów. Będzie łatwiej połączyć to w mniej czy bardziej logiczną całość”.
Freda, po wyszkoleniu taktycznym i fizycznym, po nauce skakania na spadochronie, została wysłana do Palestyny, gdzie teraz ona szkoliła żołnierzy i przekazywała im swoją cenną wiedzę i umiejętności, choć jej serce rwało się do walki wręcz po osobistej stanie, jednak
„Brawura i bieganie z kosą jak kostucha jest pozbawione rozsądku i bardzo szybko przytłaczająca liczba wrogów dopada cię, niwecząc twój spryt i nadzwyczajność jako superszpiega”.
Freda posłuchała i wyszkoliła licznych agentów, dzięki czemu szeregi armii brytyjskiej wzbogaciły się o nowych, dobrze przygotowanych do działań bojowych, szpiegów. Po pobycie w Palestynie, Freda otrzymywała inne zadanie, w różnych częściach Europy i nie tylko. Jedne trudniejsze, inne mniej, ale tak samo ważne, dotrwała do końca wojny, jej przyjaciółka Dzidzia również.
Freda i Dzidzia, to tylko dwie z kobiet agentek pomagających zwalczać hitlerowską pożogę. Było ich znacznie więcej i wszystkie zasługują na ocalenie od zapomnienia i słowa uznania. Kobiety na równi z mężczyznami doprowadziły do zwycięstwa aliantów w czasie II wojny światowej. Były nie mniej odważne, a na pewno tak samo dobrze wyszkolone. Wiedziały co robią i na co się piszą. Cały czas w ruchu, o krok przed śmiercią, jak napisała inna, polska agentka, Krystyna Skarbek:
„Chyba należymy do tej grupy kobiet, które żyją, pisząc się na swój pogrzeb…”.
Autor, Marek Wyszomirski-Werbart zebrał ogromną literaturę, rzetelnie opracował obszerne przypisy, które czytelnik znajdzie w obu tomach dylogii, na końcu książki. Polecam tę książkę, oba tomy, osobom interesującym się historią wywiadu w czasie II Wojny Światowej. To powieść fabularna, ale podparta rzetelną bazą historyczną.
