Czas szarej tęczy
Lech Foremski
Fabuła powieści “Czas szarej tęczy” toczy się w latach siedemdziesiątych XX wieku. Bohaterem książki jest Krzysztof, który po ukończeniu technikum fotograficznego oraz odbyciu służby wojskowej wraca do rodzinnego miasta. W mieście jednak nie czekają na niego rodzice, którzy jakiś czas temu się rozstali i rozpoczęli nowe życie. Na Krzysztofa czekają jednak przyjaciele, spotykani przypadkiem na ulicach miasta.
Pierwszą napotkaną osobą jest przyjazna i pomocna sąsiadka pani Helenka i jej mąż Wacław-ortodoksyjny katolik, którzy dają Krzysztofowi pierwszy kąt do mieszkania. Potem pojawia się możliwość pierwszej pracy w zaprzyjaźnionym zakładzie fotograficznym u pana Stanisława i następuje poznanie Joanny, przebojowej studentki konserwatorium w klasie wiolonczeli. Na horyzoncie pojawia się jeszcze dawna miłość Krzysztofa, obecnie aktorka Krystyna, teraz już żona Mariana i mama Alinki. Po roku nadchodzi też czas na zmianę pracy i Krzysztof dostaje pracę fotografa prasowego w jednej z gazet, gdzie spotyka swojego dawnego przyjaciela i nieprzyjaciela zarazem-Bogdana, obecnie nieprzyjemnego i zarozumiałego młodego mężczyzny, zastraszającego wszystkich wokół. Cała fabuła jednak będzie miała kilka znaczących zwrotów, przewracających życie bohaterów powieści do góry nogami.
Zanurzamy się totalnie w czas przeszły i koniec poprzedniego stulecia, jeszcze bez komputerów, telefonów komórkowych i mediów społecznościowych. Z dzisiejszej perspektywy, w powieści dostajemy obraz świata, który już nie istnieje. Ludzie nawiązują relacje wyłącznie w świecie realnym i muszą sobie poradzić w każdej z takich relacji, bo spotykają ludzi lubianych i nielubianych, stare miłości i miłości potencjalne, znajomych dalszych i bliższych, wierzących i niewierzących, pro komunistów i ich przeciwników, ludzi wartościowych i takich, którzy idą wyłącznie z prądem. Uważam to za bardzo wartościową część książki, bo to jak nasz bohater radzi sobie w tych relacjach, wydaje mi się godne opisania i przeczytania. Szczególnie jeśli na książkę spojrzymy ze współczesnej perspektywy młodych ludzi bardzo zagubionych w świecie relacji realnych, a dających sobie radę często wyłącznie w świecie relacji wirtualnych.
Książka “Czas szarej tęczy” jest jedną z lepszych książek obyczajowych, jakie przeczytałam w ostatnich latach. Fabuła jest dobrze prowadzona, z idealnie wyważoną liczbą bohaterów, zdarzeń, akcji. Choć książka liczy ponad 600 stron ani przez chwilę nie miałam poczucia, że kogoś lub czegoś jest zbyt dużo, lub zbyt mało. Mamy tutaj przedstawione dojrzewanie młodych ludzi, idealistów zderzających się z trudną rzeczywistością lat siedemdziesiątych. Widzimy świat ich oczyma, więc górnolotne wartości młodych ludzi zderzają się na każdym kroku z brutalną rzeczywistością komunistycznego świata, gdzie zasady moralne były wystawiane na próbę każdego dnia. Dzięki umiejętności pisarza do skonstruowania idealnie wyważonej fabuły i dobrze nakreślonym charakterom bohaterów książka jest łatwa w odbiorze, a przedstawiony w niej komplet życiowych wartości, daje pole do przemyśleń.
Książkę czyta się gładko i wydaje mi się ciekawą pozycją przede wszystkim ze względu na walkę wartości, którą mamy przedstawioną na drugim planie. Czytając stajemy więc co chwilę przed dylematem i wyborem, jakiego muszą dokonać nasi bohaterowie. Tym samym rozliczamy się z naszymi własnymi poglądami, opiniami, wartościami i postawami.
Lata siedemdziesiąte były w Polsce czasem, gdy komuna powoli kruszyła się, jednak nikt nie znał jeszcze wyniku tej wewnętrznej walki prowadzonej przez naród i każdego z obywateli osobno. To był czas ogromnej niepewności, tutaj jednak przedstawiony jest w dość ograniczony sposób. Jednak nie mamy przecież do czynienia z książką historyczną lub polityczną, więc może zabieg autora, który upraszcza rzeczywistość jest słuszny. Dzięki temu dostajemy znakomitą obyczajówkę, bez nadmiaru moralizowania, uczenia nas historii lub zbyt wielu bocznych wątków psujących czasem dobrą i lekką lekturę.
Podsumowując książka jest wyjątkowa, bo pokazuje bohaterów i ich idealistyczny świat w zderzeniu z siermiężną rzeczywistością lat siedemdziesiątych. Autor Lech Foremski urodził się w 1951 roku w Białymstoku, a od 1982 roku mieszka w USA. Jest felietonistą, tłumaczem, autorem słuchowisk i reportaży radiowych oraz lektorem. Ten życiorys ma jak sądzę znaczenie w kontekście nakreślonej fabuły, lekkości przekazu i prawdziwości zdarzeń.
Informacje o książce:
Tytuł: Czas szarej tęczy
Tytuł oryginału: Czas szarej tęczy
Autor: Lech Foremski
ISBN: 9788382195514
Wydawca: Novae Res
Rok: 2021
