Rzecz o sowach
Leigh Calvez
Sowy nie są zwykłymi ptakami. Mają w sobie coś wyjątkowego – niezwykle drapieżną naturę, zadziwiające ewolucyjne przystosowanie ciała, majestatyczny wygląd jakby były powiernikiem tajemnicy świata natury. Może dlatego sowy stały się w wielu kulturach, również w naszej – symbolem mądrości i dostojności. Wiele pierwotnych kultur przypisywało im moce magiczne, czy wręcz boskość. Może też z tych właśnie względów Leigh Calvez, autorka książki “Rzecz o sowach” zdecydowała się wyruszyć w fascynującą podróż poznania życia i śmierci sów. Choć po lekturze zdaje się, że główną motywacją autorki była jej wielka miłość do natury. Leigh Calvez jest przyrodniczką, która swoje życie oddała podróżom śladami zwierząt i odkrywaniu ich zwyczajów. Odbyła wiele grantów m.in. śledząc życie niedźwiedzi. Tym razem weszła w świat sów, a napisana przez nią książka jest przesiąknięta jej pasją, zapałem i wielkim szacunkiem do natury.
“Sowa” – to słowo za którym przed przeczytaniem książki w moim umyśle krył się jeden obraz zgodny z kulturowym wyobrażeniem tego ptaka. Jednak Leigh Calvez odkryła przede mną paletę różnorodności gatunków sów. Od piętnastocentymetrowych, pozornie słodkich Włochatek (pozornie, gdyż każda nawet najmilej wyglądająca sowa skrywa w sobie zabójcę drapieżcę) po Puchacze, których rozpiętość skrzydeł przekracza półtora metra. “Rzecz o sowach” to rzecz o konkretnych gatunkach, z których każdy jest bohaterem innego rozdziału. Dzięki temu mamy okazję przybliżyć sobie nie tylko życie, nawyki i zwyczaje sów, ale również poznać całe skomplikowanie i różnorodność tego królestwa ptaków.
Rzecz jest o sowach, więc bohaterami książki są oczywiście sowy. Podczas czytania nie raz zostaniemy zadziwieni siłą natury, która w mistrzowski sposób przystosowała te ptaki do jak największej skuteczności polowań. Jednak bohaterami drugoplanowymi, którzy robią nie mniejsze wrażenie, a ich poczynania są równie pouczające i odkrywcze, są ludzie którzy sowy kochają. Ornitolodzy, którzy poświęcili swoje życie na śledzenie sów i odkrywanie ich tajemnic. Leigh Calvez niejednokrotnie opisuje losy ludzi, którzy mając niezwiązaną z ornitologią pracę poświęcają cały swój wolny czas na podróże po Ameryce Północnej tylko po to by ujrzeć ukochany gatunek sów. Zadziwiająca jest siła tej pasji, która kryje w sobie mistyczny kontakt z najgłębszą mądrością natury. Leigh Calvez bierze udział w tych podróżach i szczegółowo je opisuje, dzięki czemu książka prócz swoich niewątpliwych wartości popularnonaukowych staje się wciągającą fabuła, która osadza czytelnika w tych pełnych podekscytowania wyprawach.
Kolejnym aspektem książki, który wydał mi się niezwykle pouczający, jest opis samego sposobu badania ptaków. Technik i technologii ornitologicznych. Zadziwiające jest czytanie o tym jak wyglądały początki badania ptaków w XIX w., kto z ludzi pierwszy odkrył, że ptaki potrafią podróżować na tysiące kilometrów. Jak zbadać ile żyje sowa? Wszystkie te opisy sprawiają, że podczas czytania sami nasiąkamy pasją nie tylko do tych ptaków (lepiej rozumiejąc głównych bohaterów i skalę ich poświęceń dla obcowania z tym mistycznym gatunkiem), ale również pasją do poznawania i odkrywania samej natury. Podziwem do zdobytej wiedzy przez grupę zapaleńców.
Książka ta jest niezwykłą przygodą, podczas czytania czułem się jak na obozie ornitologicznym i z pewnością słysząc w przyszłości pohukiwanie w lesie, poczuję szacunek do głębi z jakiej ona pochodzi. Głębi ewolucyjnego cudu tworzącego tak piękne, majestatyczne, i dostosowane organizmy. Głębię skomplikowania relacji ekosystemu, w którym żyją sowy. Ale też głębię ludzkiej wiedzy, która kryje się za tym gatunkiem napędzana przez pasję nielicznych przyrodników i ich wielka miłość do natury.
Ta książka ma coś z sowy, choć nie jest drapieżna. To coś to pewien rodzaj mądrości przekazany przez kobietę, która od kilkunastu lat podróżuje szlakami zwierząt by odkryć ich tajemnicę. Czytając tę książkę nie mogłem się obejść od poczucia, że byłby to świetny prezent dla nastolatka – napisany lekkim stylem, wciągający, mający szansę rozbudzić pasję i przysporzyć szacunku do natury. A jeśli ten nastolatek jest akurat harcerzem – prezent obowiązkowy.
Informacje o książce:
Tytuł: Rzecz o sowach
Tytuł oryginału: The Hidden Lives of Owls
Autor: Leigh Calvez
ISBN: 978832870869
Wydawca: MUZA
Rok: 2018
