Tematyka podróży jest mi bardzo bliska. Gdy tylko mam możliwość, siadam w samochód, samolot, pociąg lub na rower i z wielką chęcią wyruszam ku odkrywaniu nowych szlaków. Jak łatwo się też domyślić, w mojej biblioteczce szczególne miejsce zajmują książki z gatunku reportaży. To właśnie one pozwalają wyruszyć w świat, wtedy gdy obowiązki i codzienne życie zatrzymują w domu, są namiastką podróży i pozwalają „oglądać” świat z własnego fotela. Mając w perspektywie długie tygodnie pracy bez urlopu, z przyjemnością zaglądnęłam do „Bałkańskiego kociołka” autorstwa Bożenny Iliev. Było warto.
Autorka książki „W bałkańskim kociołku. Opowieść o Bułgarii” na wstępie opowiada czytelnikowi swoją historię o tym, jak jej wakacyjny pobyt w Bułgarii okazał się nie mieć końca – autorka poznaje tam swojego męża i zostaje już na stałe. Na kartach książki autorka przybliża nie tylko Bułgarię, jak mógłby sugerować tytuł, ale znajdziemy w niej wiele informacji także o innych krajach bałkańskich z nią sąsiadujących, które mają z nią wiele cech wspólnych i ciężko oddzielić to, co jest wyraźnie bułgarskie, od tego, co jest macedońskie lub greckie. Co więc znajdziemy w bałkańskim kociołku? Liczne opisy kultury, zabytków, przyrody, zwyczajów mieszkańców, anegdoty, romantyczne legendy i wiele, wiele więcej. Autorka prowadzi czytelnika w głąb kraju, w którym, co przebija z kart opowieści, zakochała się po uszy.
Z czym najczęściej kojarzy się Bułgaria? Oczywiście, że ze Złotymi Piaskami! Tak było też w moim przypadku. Warto przeczytać „W bałkańskim kociołku”, żeby otworzyć szeroko oczy, że słynne Złote Piaski, które kojarzymy ze stron kolorowych broszur reklamowych biur turystycznych i linii lotniczych to tylko kropla w morzu atrakcji turystycznych Bułgarii. Dla mnie było to naprawdę duże odkrycie. Nie zdawałam sobie sprawy jak bardzo barwny i ciekawy jest ten kraj. Autorka, dzieląc się swoim osobistym doświadczeniem, zaciekawia, bawi i zachwyca – przybliża kraj, który „zawiera skarby co krok”.
W podróży lubię obserwować ludzi, dlatego też czytając, szukałam odpowiedzi, czy mentalność Bułgarów różni się od naszej. Otóż tak, i to bardzo! Poniższy cytat mówi sam za siebie:
„Polacy jedzą szybko – stwierdził pewien Bułgar. – Na początku myślałem, że są głodni. Czy jesteście ciekawi dlaczego tak się śpieszymy? Oto odpowiedź: Nie jest tak, że są głodni. Ludzie w Polsce chcą mieć więcej czasu na pracę. Długie obiady i kolacje, jak u nas, to dla nich nierozsądne.”
Możemy być jednak pewni, że nie tylko my będziemy otwierać szeroko oczy ze zdumienia obserwując niektóre zachowania Bułgarów, ale i oni zrobią to samo obserwując nas w naszym codziennym życiu. Brak choro (tradycyjny bułgarski taniec) w Wigilię? Dla Bułgarów – nieprawdopodobne! Herbata wypijana codziennie, a nie tylko przy problemach żołądkowych – dla nas codzienność – dla Bułgarów niebywałe! Na zawsze zapamiętam też, że jeśli Bułgar przytakuje wcale nie oznacza „tak”, ale właśnie „nie”, a słowo „prosto” – „na prawo”. Kolejna ciekawostka językowa to znaczenie bułgarskiego słowa „bułka”.
„Bułka to panna młoda, więc na nic zdadzą się wasze prośby o bułkę w sklepie, bo kupić się jej nie da.”
W Bułgarii, jak w wielu krajach południa od godziny 14 do 16 trwa sjesta. Nie wiedziałam jednak, że jest to wtedy dla Bułgarów również czas „obowiązującej ciszy”, coś na wzór naszej „ciszy nocnej”, którą uwzględnia się w całym kraju. Na te dwie godziny milkną wszystkie narzędzia pracy, maleje ruch samochodowy, wszystko się uspokaja.
Książka „W bałkańskim kociołku” to kopalnia wiedzy o Bułgarii napisana prostym, ale jednocześnie ciekawym językiem. Nie zabrakło w niej również bułgarskiego humoru, muzyki i przepisów kulinarnych. Przykładowe przepisy prosto z bałkańskiego kociołka to sałatka paprykowa, papryka duszona z serem, szopska sałata, pita, zupa z soczewicy, giuwecz, krem karameł, pilaw z baraniną i wiele innych. Opisując Bułgarię, dzieląc się osobistymi przeżyciami, autorka prezentuje nam pewien styl życia, który praktykuje od lat. Po lekturze ma się nieodpartą chęć, aby zwolnić, a to zwolnienie tempa daje szansę, aby prawdziwie zasmakować codzienne chwile. Bo w Bułgarii „ludzie cieszą się małym szczęściem”. Książkę polecam każdemu bez względu na wiek.
Informacje o książce:
Tytuł: W bałkańskim kociołku
Tytuł oryginału: W bałkańskim kociołku
Autor: Bożenna Iliev
ISBN: 9788381272650
Wydawca: Bernardinum
Rok: 2019
