O tym się nie mówi
Kaja Platowska
Od dłuższego już czasu marzyło mi się spotkanie z książką fabularno-psychologiczną. Nie dokumentem naukowym, również nie żadnym poradnikiem kipiącym podnoszącymi na duchu życiowymi mądrościami. Marzył mi się wieczór z książką taką, w której to akcja toczyłaby się swoim torem, a tło stanowiłby jakiś wycinek psychologicznego świata. Tkwiąc sobie w tych marzeniach trafiłam na powieść Kai Platowskiej O tym się nie mówi, osadzoną w przestrzeni szpitala psychiatrycznego. Mając jakotakie pojęcie, jak wygląda rzeczywistość za stereotypowymi ścianami bez klamek, uśmiechnęłam się. To było właśnie to, na co w danej chwili czekałam.
Akcja powieści rozgrywa się w szpitalu psychiatrycznym. Skupiona jest na losach pacjentów przebywających w szpitalu, oś wydarzeń koncentruje się wokół dwóch kobiet – Izabeli oraz Hani. Izabela nadużywa alkoholu. W każdej trudnej sytuacji szuka ukojenia w kieliszku i butelce trunku. Alkoholowa degradacja sprawia, że traci pracę i rujnuje swoją firmę. Hanna cierpi na nerwicę natręctw. Nieustannie odlicza do pięciu, wszelkie czynności, których się podejmuje wykonuje również pięć razy. Utrzymuje wokół siebie nieskazitelny porządek. Bardzo stara się żyć jak inni, jednak „coś” w środku nie pozwala jej odetchnąć pełnią serca, przestać prowadzić odliczenia czy choćby zmienić kierunek, w którym się wybiera. Ciąg wydarzeń pozwala zagłębić się w przeszłość obu kobiet, dostrzec przyczyny zachowań, wyjaśnić ścieżki, którymi potoczyło się ich życie. Fabuła powieści toczy się powoli, jest bardziej tłem, polem wydarzeń niż konkretnymi wydarzeniami. Chwilami niestety lekko trąci nudą. Wprowadza Czytelnika do szpitala psychiatrycznego, pozwala mu stanąć za szybą wenecką i poobserwować codzienne życie pacjentów, obejrzeć film dokumentalny, z tą zaletą, że na żywo.
W moim odbiorze przedstawiana powieść to zbiór obrazów. Obrazów tworzonych przez różnych artystów, w różnych nurtach, rozmaitym stylem – przedstawiających jednak ten sam motyw przewodni – przeraźliwej samotności w tłumie. Bohaterowie miotają się w rzeczywistości targani wewnętrznymi ogromnymi siłami – lękiem, bólem i cierpieniem, z którymi nie potrafią sobie w danej chwili poradzić. Idealny odzwierciedleniem treści książki jest projekt okładki. Splecione dłonie za zamglonymi kratami poruszają i zmuszają do myślenia. Nasuwają na myśl realnych ludzi, odciętych przez swój lęk od innych, ale też od prawdziwych siebie. Nasuwają pytanie – co zrobić, by zdjąć kraty i pozwolić normalnie żyć.
Nie byłabym w zgodzie ze sobą, gdybym jednak nie dopuściła się do pewnego spostrzeżenia. Powieść porusza temat trudny, bolesny, zakrawający o stereotypy i mity kulturowe. Z mojej perspektywy tematyka została potraktowana trochę po macoszemu. Zabrakło mi elementów spajających całość, wyjaśniających niektóre lęki czy nietypowe zachowania bohaterów. Autorka płynnie porusza się w przedstawionej tematyce, dla osób niezorientowanych w temacie może jednak nieco brakować wyjaśnień czy dopowiedzeń. Dla mnie, jako psychologa nie było trudnym zrozumieć przyczyny zachowań Izy i Hani czy tez odkryć wiążącą je nić, nawet zanim same bohaterki ją dostrzegły. Jednak czy dla wszystkich czytelników będzie to równie łatwe? Mimo, iż mam pełną świadomość, że to moje osobiste fanaberie to jednak odczuwam w tej kwestii dosyć duży niedosyt.
Iza i Hania to zwyczajne kobiety, osoby, które można spotkać każdego dnia w sklepie, na poczcie czy w autobusie. Każdego ranka wstają, wieczorem kładą się spać. Żyją, śmieją się, pracują, bawią się i płaczą. Nawiązują przyjaźnie, wymieniają poglądy, wyrażają swoje uczucia. Tylko chwilami w inny sposób, niż my. Ale – czy rzeczywiście każdy z nas zachowuje się standardowo, w pełni normalnie? Czy nie ma w sobie nic, co ktoś inny uznałby za szalone i nienormalne? Czy nie każdy z nas ma w sobie tą cząstkę, o której się nie mówi? Aby odkryć tą prawdę – zachęcam do lektury.
Informacje o książce:
Tytuł: O tym się nie mówi
Tytuł oryginału: O tym się nie mówi
Autor: Kaja Platowska
ISBN: 9788379420636
Wydawca: Novae Res
Rok: 2014
