Niewiasta z perłą. Szkice o Maryi Pannie w świetle duchowości katolickiej
Michał Gołębiowski
„Pobożność maryjna z jednej strony przewyższa bowiem kult świętych Pańskich, wyróżnia się na jego tle swoją wyjątkowością (należy wręcz do samej natury pobożności chrześcijańskiej), z drugiej natomiast strony – co do istoty różni się ona od adoracji przynależnej wyłącznie Stwórcy. Bóg jest bowiem królem z samej swej natury, a Córa Syjonu – przez wzgląd na nadzwyczajne obdarowanie. Toteż Maryja otoczona została przez Kościół hiperdulią, czyli większą, szczególną czcią, ze względu na fakt, że w najwierniejszy możliwy sposób oddała Ona (i wciąż oddaje) światłość Chrystusową jak księżyc, który jaśnieje nie swoim blaskiem, lecz promieniami słonecznymi”.
Pobożność maryjna była zawsze silnie obecna w chrześcijaństwie. Już od pierwszych wieków Najświętsza Maryja Panna odbierała cześć jako Matka Boga i Zawsze Dziewica. Ojcowie Kościoła, wielcy mistycy i święci upatrywali w Niej skuteczną Orędowniczkę przed Tronem Bożym. Wskazywali przy tym na Jej głęboką wiarę i zaufanie, jakie okazała Bogu. Cieszyła się ona jednakową czcią na Wschodzie i Zachodzie.
Przypomnijmy, że Marcin Luter bardzo mocno atakował kult Maryi. Według niego było to wypaczenie. Dla protestantów kult Matki Bożej i świętych jest nie do przyjęcia. Kiedy papież Paweł VI ogłaszał Maryję Matką Kościoła, wielu Ojców Soborowych nie była z tego powodu zadowolona. Trwający II Sobór Watykański kładł duży nacisk na ekumenizm. Stąd też wielu Ojców obawiało się, że ten gest papieża zostanie źle przyjęty przez protestantów. Paweł VI nie zmienił jednak swojej decyzji. Co znamienne obecny papież Franciszek rozciągnął to wspomnienie – jako obowiązkowe – na cały Kościół.
Również polski katolicyzm ma wyraźny rys maryjny. Często robi się z tego powodu zarzut. Wielu „postępowych” teologów stara się udowodnić, że pobożność maryjna wiąże się głównie z ludowością. Jest jakoby niedojrzała, dziecinna. Można by wręcz odnieść wrażenie, że jest to niejako „gorsza” forma przeżywania i okazywania wiary.
O tym, że jest zupełnie inaczej przekonuje nas książka Michała Gołębiowskiego pod tytułem „Niewiasta z perłą. Szkice o Maryi Pannie w świetle duchowości katolickiej”. Pozycja ta ukazała się nakładem Wydawnictwa Benedyktynów w Tyńcu. Autor jest stałym współpracownikiem „Christianitas”, publikował także w innych pismach teologicznych. Jak sam informuje: „wszystkie rozdziały niniejszej książki są to przeredagowane artykuły, które zdążyłem opublikować w różnych miejscach”.
Recenzowana książka jest zbiorem esejów, poświęconych Maryi. Gołębiowski wybrał taką właśnie formę, gdyż – jak sam pisze – „gatunek ten z powodzeniem łączy namysł badawczy z autorskimi propozycjami interpretacyjnymi”. W swojej książce autor obficie czerpie z dorobku wielkich świętych i teologów, piszących o Maryi. Licznie przywoływane cytaty i dłuższe fragmenty ich dzieł mają uświadomić nam, że refleksja nad osobą Najświętszej Maryi Panny i jej rolą w dziele Odkupienia od zawsze należał do głównych zainteresowań teologii. Maryja była sławiona jako ta, która przez swoją wiarę i posłuszeństwo doskonale wypełniła Bożą wolę.
Każdy esej w książce jest niczym osobny „mini traktat” o Matce Bożej. Michał Gołębiowski nieustannie pokazuje Ją jako tę, „która nam w wierze przewodzi”. Obficie cytuje też Pismo Święte. Przywoływane fragmenty (również ze Starego Testamentu) autor odnosi do Matki Bożej. Posiłkuje się w tym celu także tekstem Godzinek o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Aby pokazać, jak ważne miejsce w teologii katolickiej zajmowała Maryja przywołane zostają także teksty poetyckie. Jest to o tyle zasadne, że – o czym przypomina książka – dawni poeci byli także „w pewnym sensie teologami”.
Cała książka „Niewiasta z perłą…” jest teologicznym traktatem ku czci Maryi. Trzeba przy tym zauważyć, że Michał Gołębiowski obficie odwołuje się do dotychczasowego dorobku teologów. Nie jest to jednak „chłodny teologiczny język”. Jest to przykład teologii „uprawianej na kolanach”. Czytając te „szkice” widzimy, że zostały one „przemodlone i przemedytowane” przez autora. Po lekturze całości na nowo uświadamiamy sobie, że kult Maryi jest integralną częścią katolicyzmu. Wszak to Ona, słowami „zróbcie wszystko, cokolwiek Wam powie” zawsze wskazuje na Chrystusa.
Z uwagi na licznie przywoływane prace teologów i świętych, a także zastosowaną formę „medytacji” pozycję polecam wszystkim, których szczególnie interesuje refleksja mariologiczna.
Informacje o książce:
Tytuł: Niewiasta z perłą. Szkice o Maryi Pannie w świetle duchowości katolickiej
Tytuł oryginału: Niewiasta z perłą. Szkice o Maryi Pannie w świetle duchowości katolickiej
Autor: Michał Gołębiowski
ISBN: 9788373547650
Wydawca: TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów
Rok: 2018
