Jedz jak geniusz
Max Lugavere
Ta książka to petarda! Zacznę od tego, że jest jedną z niewielu, która dostała ode mnie 10 punktów na 10 punktów możliwych.
Max Lugavere jest dziennikarzem zajmującym się zdrowiem i nauką. Pierwotną motywacją do napisania tej książki był pogarszający się stan zdrowia jego matki. Jednak autor nie tylko przeczytał setki lub nawet tysiące badań naukowych dotyczących demencji i chorób metabolicznych, ale zebrał to wszystko w jednej książce tworząc przewodnik zdrowego jedzenia.
Najważniejszą zaletą tej książki jest to, że w całości jest oparta na badaniach naukowych, a prawie każdy akapit ma przypis i podaną literaturę. Bibliografia zajmuje 22 strony drobnym drukiem, odsyłające nas do prawie pięciuset artykułów naukowych z dziedziny zdrowia i żywienia. Dostajemy pewność, że książka nie jest luźnym zbiorem tez żywieniowych, które autor gdzieś i kiedyś przeczytał, a teraz nam sprzedaje w ładnym opakowaniu, lecz jest poparta głębokim kilkuletnim studium nad tematem zdrowego żywienia, tak aby odżywiać właściwie całe ciało, w tym nasz mózg i nasze serce.
Kolejną zaletą tej książki jest to, że tłumaczy wszystkie zagadnienia naukowe w bardzo przystępny sposób. I tak nie dostajemy wiedzy na poziomie „bo tak i już” tylko wszystkie szlaki metaboliczne, przemiany, powiązania, przyczyny i skutki są wytłumaczone. Przyznaję, że dzięki „łopatologicznemu” przekazywaniu wiedzy naprawdę wiele faktów stało się dla mnie jasne, choć wcześniej zetknęłam się z wieloma poruszanymi tutaj tematami, to wyjaśnienia były często tak zawiłe, że na końcu nie wdrażałam zmian, bo nie miałam do nich przekonania.
Książka też jest kompendium współczesnej wiedzy na temat żywienia. Gdybyśmy chcieli znaleźć tę wiedzę w innych miejscach musielibyśmy kupić minimum kilka osobnych poradników takich jak: superfood, dieta bezglutenowa, mikrobiom w jelitach, dieta ketogeniczna, układ odpornościowy, insulinooporność, saunowanie i morsowanie, zalety postu lub dieta interwałowa, leczenie chorób wieku podeszłego, stany zapalne w organizmie, mgła mózgowa, długowieczność i wiele podobnych książek.
Pierwsza część książki opisuje dokładnie powiązania pomiędzy tym co jemy i wpływem danej żywności na nasz organizm. Omówione są najważniejsze tłuszcze i węglowodany mające wpływ na nasze zdrowie. Podjęte są tematy otyłości i przejadania się oraz jest bardzo obszerny rozdział dotyczący naszego mikrobiomu jelitowego, przepuszczalności jelit i innych chorób wynikających z braku prawidłowej mikroflory jelitowej. Mamy też rozdział omawiający znaczenie snu i hormonu wzrostu na nasze zdrowie i dobrostan naszego mózgu. Jest też omówiona różnica wpływu na nasze ciało treningów aerobowych i anaerobowych, wraz z przykładami takich ćwiczeń.
Rozdział ostatni to Plan Geniusza, w którym znajdujemy już same konkrety i wytyczne bezpośrednie. Po pierwsze – sprzątanie kuchni z produktów szkodliwych i zakupy tych, w które warto inwestować. Po drugie – dostajemy przykładowe jadłospisy na każdy dzień tygodnia. Po trzecie – dostajemy plan zmiany nawyków pokazujący zmiany jakie powinniśmy wprowadzać do jadłospisu w kolejnych tygodniach. Po czwarte – mamy rozpisany plan treningowo-ruchowy na jeden tydzień.
Wszystkie rozdziały przeplatane są omówieniem tzw. super żywności, czyli produktów, które wydają się być idealne i konieczne w diecie człowieka. Znajdziemy tutaj szczegółowe informacje na temat oliwy z oliwek, awokado, borówek, gorzkiej czekolady, jajek, wołowiny, zielonych warzyw liściowych, brokułów, dzikiego łososia i migdałów.
Przyznaję też, że książka jest tak przekonującą, że już jestem na etapie wdrażania wielu zmian w moim żywieniu. Pomimo iż jestem dietetykiem i zawsze dobrze się odżywiałam oraz modyfikowałam dietę mojej rodziny niejednokrotnie dostosowując do najnowszych wytycznych, to teraz czuję się lepiej ugruntowana w dokonywaniu kolejnych zmian w składzie i wyglądzie naszych posiłków.
Książkę polecam wszystkim zainteresowanym zdrowym i długim życiem. Moim zdaniem powinna być lekturą obowiązkową dla dietetyków, lekarzy internistów, neurologów i geriatrów, szefów kuchni, dziennikarzy zajmujących się zdrowiem, żywieniem i medycyną czy też wiodących bloggerów i influencerów. Wiele materiałów i odpowiedzi znajdą tutaj osoby zainteresowane współczesnymi badaniami z dziedziny zdrowia i żywienia. Idealna na prezent!
Informacje o książce:
Tytuł: Jedz jak geniusz
Tytuł oryginału: Genius food
Autor: Max Lugavere
ISBN: 9788396062994
Wydawca: Kompania Mediowa
Rok: 2021
