Striptiz NADredaktora
Marcin Wolski, Ryszard Makowski
Z twórczością Marcina Wolskiego, jak do tej pory, nie miałem przyjemności zapoznać się. Jedynie z lat dziecinnych pamiętam jeszcze „Polskie ZOO”. Chociaż jako dzieciak nie rozumiałem w pełni tego co było w nim zawarte. Dopiero po latach, wraz ze wzrostem świadomości świata, przyszła refleksja nad tym co kiedyś wydawało się tylko dowcipną dyskusją kilku śmiesznych kukiełek. Dlatego też z dużą ciekawością sięgnąłem po książkę „Striptiz NADredaktora”, która stanowi zapis „rozmowy” Ryszarda Makowskiego z Marcinem Wolskim. Przygotowany na strukturyzowany wywiad na tematy od kołyski do czasów współczesnych zapomniałem, iż obaj Panowie są wybitnymi satyrykami, dla których forma jest żywą materią. Dlatego też Czytelnik nie znajdzie w tej książce Ryszarda Makowskiego, jako człowieka od zadawania pytań, ale jego twarze ukryte między innymi pod postaciami ponętnej młodej kobiety, Cyganki z Kazimierza Dolnego, czy dziennikarki „Super Życia na Gorąco”. Natomiast zawsze i wszędzie jest Marcin Wolski, który opowiada o swoim życiu, sprawach ważnych i mniej istotnych w taki sposób, który nie pozwala się oderwać od książki do ostatniej jej strony. Dzieję się tak, gdyż autor „Polskiego ZOO” prowadzi swój własny striptiz – jako człowieka, a nie obnażanie własnej spiżowej kreacji.
Książka „Striptiz NADredaktora” podzielona jest na dziesięć rozmów poruszających różne sfery życia i światopoglądu Marcina Wolskiego. W pierwszej, stylizowanej na przesłuchanie przy Rakowieckiej dowiadujemy się o punkcie widzenia obecnej polskiej rzeczywistości przez „nadredaktora”, o jego życiu w czasach „Solidarności”, III RP i IV RP oraz początkach kariery pisarskiej i estradowej. Stanowi swojego rodzaju „dickensowską podróż przez życie, rachunek lat” budujący podwaliny pod pozostałe poruszane tematy. W drugiej rozmowie prowadzonej przez jednego z „bardzo znanych tuzów naszej sceny politycznej” twórca ZSYP-u opowiada a o ludziach występujących na niej oraz o kontaktach z nimi. W następnej Czytelnikowi zostaje przedstawiony wywiad do tygodnika „Super Życie na Gorąco”. Wnikliwa dziennikarka szukająca „taniej pikanterii” wypytuje Marcina Wolskiego o jego przygody nie tylko estradowe, ale również prywatne. W szczególności o niezwykłe zdarzenia związane ze wspólnym podróżowaniem z Marianem Opanią, Jerzym Kryszakiem, czy Andrzejem Zatorskim. Z kolei autorzy książki na czwartą rozmowę zabierają Czytelnika na Krakowskie Przedmieście, gdzie „nadredaktor” spotyka Leoncja – młodego „adepta sztuki kabaretowej”. Dyskusja toczy się wokół powstania i funkcjonowania „Sześćdziesiątki” oraz jej znaczenia dla ludzi w okresie lat 80 XX wieku. Natomiast w kolejnej części „nurkujemy” na Bazarze Różyckiego w świat Marcina Wolskiejgo – włóczykija. Poznajemy jego zamiłowanie do podróży nie tylko tych związanych z estradą, ale przede wszystkim z życiem prywatnym. Jako czytelnicy zostajemy zapoznani z rozwojem „uzależnienia” od nurkowania i morskich głębin. Z tej kolorowej rafy odbiorca zostaje przeniesiony na bardziej refleksyjną płaszczyznę związaną z pytaniem o osoby, na których życie wywarł piętno „nadredaktor”. Dowiadujemy się tutaj, iż Marcin Wolski to nie tylko pracowity pisarz i satyryk, ale również magnes pozyskujący dla szeroko rozumianego kabaretu wielu znakomitych ludzi między innymi Mariana Opanię, Krzysztofa Jaroszyńskiego, czy Jerzego Kryszaka. W części siódmej czytelnik zostaje, ku swojemu zdziwieniu, postawiony przed historią rodzinny twórcy „Polskiego ZOO”. Z jednej strony poznaje tutaj genealogię rodu Wolskich z drugiej historię rodziców „nadredaktora” oraz jego własnej rodziny. Następnie z „lat dziecinnych” zostaje przeniesiony do sali Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich na Foksal na spotkanie „Klubu Ronina” gdzie trwa zażarta i ważka dyskusja o Ojczyźnie, historii i byciu Polakiem. Zwraca tutaj uwagę na to, iż zdaniem profesora Andrzeja Nowaka polskie poczucie wolności rodziło się już w średniowieczu.
„Nie zdajemy sobie sprawy, ile w nas jest z pierwszych Piastów, łącznie z naszym republikanizmem i upodobaniem wolności. O rodziło się już w rozbiciu dzielnicowym, już wtedy pojawiła się świadomość bycia wolnym człowiekiem.”
Z kolei część dziewiąta poświęcona jest dyskusji z kominiarzem na temat ulubionych lektur „nadredaktora”. Czytelnik może dowiedzieć się skąd Marcin Wolski czerpał natchnienie do własnych tekstów oraz jakie książki wywarły na nim największe wrażenie i przyczyniły się ugruntowania światopoglądu. Natomiast w dalszej części dochodzi do rozmowy twórcy „Polskiego ZOO” Cyganką dotyczącej zjawisk metafizycznych. Całość książki zakończona jest zaś „rozmową warsztatową” dotycząca annałów pracy „nadredaktora” nad jego tekstami. Stanowi ona dopełnienie całości i spaja całą „historię życia” Marcina Wolskiego.
„Striptiz NADredaktora”, która stanowi zapis „rozmowy” Ryszarda Makowskiego z Marcinem Wolskim jest niecodziennym dziełem. Przygodą dla Czytelnika, który bierze ją do ręki. Styl i sposób przekazu, a nadto kreacje Ryszarda Makowskiego przyczyniają się do tego, iż odbiorca ma wrażenie bycia „tu i teraz”, jako świadek dyskursu. Ponadto obok rozmów na tematy związane z życiem Marcina Wolskiego wiele miejsca poświęcone jest na pytania o kondycje społeczną i kulturalną Polski. Wszytko to prowadzi do ukazania „nadredaktora” jako człowieka, nie tylko jako powłokę z ciała, ale przede wszystkim ducha, który tkwi wewnątrz. Z tego powodu odbiorca nie może przejść obojętnie bez konfrontacji z „żywym człowiekiem”.
Książkę „Striptiz NADredaktora” polecam każdemu, kto chce bliżej poznać wybitnego człowieka, pisarza i satyryka, jakim jest Marcin Wolski. Jest to też książka dla tych, dla których dyskurs o obecnej Polsce jest ważkim problemem i nie boją się polemizować z autorytetami. Ze wszech miar lektura tej pozycji jest przygodą tak intelektualną jak również interpersonalną od pierwszej do ostatniej strony.
Informacje o książce:
Tytuł: Striptiz NADredaktora
Tytuł oryginału: Striptiz NADredaktora
Autor: Marcin Wolski, Ryszard Makowski
ISBN: 9788364095696
Wydawca: Fronda
Rok: 2015
