Historia mebli. Od starożytności do XIX wieku
Michael Huntley
Jak odróżnić intarsję od inkrustacji, czym charakteryzują się krzesła francuskie z początku XVIII wieku, a czym angielskie z tego okresu i dlaczego niewłaściwie nazywamy niektóre meble „ludwikami”? Między innymi na te pytania znajdziemy odpowiedzi w niniejszej książce.
„Meble należą do świadectw historycznych bardzo mocno wiążących nas z dziedzictwem przeszłości, z naszą kulturą i przodkami”.
To zdanie otwierające książkę „Historia mebli. Od starożytności do XIX wieku” dokładnie oddaje jej przesłanie i charakter. Autor Michael Huntley zabiera nas bowiem w świat „trójwymiarowych dokumentów”, świadectw epok, stylów, filozofii, a nawet polityki.
W kolejnych rozdziałach książki poznajemy nie tylko historię danego rodzaju mebla, ale jego charakterystyczne cechy, specyfikę wykonania i użyte materiały. Autor prowadzi nas od przekazów mebli starożytnych do początku XX wieku. Dokonuje klarownych podziałów na meble europejskie (kontynentalne) oraz angielskie. Pokazuje kunszt meblarstwa francuskiego, fantazyjność włoskiego i powagę angielskiego. Ale nie zapomina o wzmiankach z północy, czy wschodu Europy. Dokonuje wartościowych porównań i wyodrębniania istotnych cech, które pomagają w identyfikacji i datowaniu mebla.
Z książki dowiemy się o gatunkach drewna jakie były popularne w danej epoce i dla danego stylu. Poznamy ciekawe typy mebli, obecnie zupełnie nieznane lub już nie używane, takie jak konsola, bonheu-du-jour, dumbwaiter… Opisy poszczególnych krzeseł, komód, szaf, sof, luster i innych mniej znanych przedmiotów zawierają w sobie często wiele praktycznych informacji na temat sposobu rozpoznawania wieku, wyrobu, czy warsztatu danego obiektu. Łatwiej zrozumieć porównania np. mebli z epoki wiktoriańskiej, czy okresów regencji (francuskiej i angielskiej), gdyż zawsze podawane są szczegółowe daty zarówno panowania danego stylu jak i powstania mebla. Wartościowym uzupełnieniem są informacje o najważniejszych stolarzach, rzemieślnikach i projektantach w danych epokach.
Oczywiście w tak pobieżnej publikacji nie sposób znaleźć wszystkich informacji (historia meblarstwa jest wszak rozbudowana), a jedynie namiastkę. Toteż autor w interesujących miejscach oraz na końcu książki podaje wybraną bibliografię dotyczącą rzemiosła czy historii mebli. Ponadto dla wszystkich początkujących z pojęciami z historii sztuki i rzemiosła opracowano przydatny słowniczek pojęć.
Warto jednak dodać, że ten fantastyczny przewodnik po historii meblarstwa opiera się głównie na doskonałych ilustracjach. Wykorzystano tu najczęściej zdjęcia oryginalnych mebli pochodzących z domu aukcyjnego Sotheby’s; ale jest także kilka przykładów z muzeów i rezydencji. Dawne meble odtworzono za pomocą profesjonalnych rysunków oraz przedstawień ikonograficznych. Książka od razu ujmuje przejrzystym, niezwykle estetycznym wydaniem oraz wygodną formą przekazu. Oprócz wspomnianych dobrej jakości fotografii, tło jest stonowane, pozwalając wydobyć z obrazków precyzję i piękno. Układ tekstu nie jest nachalny, dobrze zróżnicowany doborem rodzaju i wielkości fontów. Podpisy są bardzo dobrze rozmieszczone, a główny tekst oddzielony. Podział na rozdziały pozwala orientować się dokładnie w danej epoce i stylu. To wszystko sprawia, że do książki można wielokrotnie wracać, kiedy mamy potrzebę sprawdzenia konkretnej stylistyki czy mebla.
Ważna jest tutaj sylwetka autora. Otóż Michael Huntley to przede wszystkim praktyk. Przez wiele lat był kierownikiem pracowni konserwacji i restauracji prestiżowego, angielskiego domu aukcyjnego Sotheby’s. Wykładowca konserwacji zabytkowych mebli w West Dean College, jest także członkiem Royal Society for the Encouragement of Arts, Manufacturers & Commerce (czyli Królewskiego Towarzystwa Wspierania Sztuki, Przedsiębiorczości i Handlu). Zamiłowanie do stolarstwa i renowacji mebli dało mu na pewno potrzebne doświadczenie w stylistycznym rozpoznawaniu i właściwej ocenie stanu mebli. Dzieląc się swoim bogatym doświadczeniem nie tworzy tylko kolejnej publikacji zakresu historii rzemiosła, ale daje praktyczny poradnik jak poruszać się w świecie dawnych mebli.
Z pewnością książka nie jest wyczerpującym kompendium, ale stanowi wspaniały przyczynek do zagłębiania się w style meblarskie, możliwości rzemieślnicze i etapy rozwoju dekoracji, czy ornamentyki. Niewątpliwie wartością dodaną jest uwrażliwienie na oglądanie przedmiotów z epoki. Po takiej lekturze nie sposób nie zwrócić uwagi na rodzaj drewna, misterność zdobień i wykończeń, czy nawet ułożenia słojów drzewa. Myślę, że taka książka dla początkujących to wspaniała przygoda odkrywania fascynującej historii meblarstwa, dla koneserów doskonałe uzupełnienie wiedzy, a dla wszystkich artystycznie wrażliwych – znakomita inspiracja.
Informacje o książce:
Tytuł: Historia mebli. Od starożytności do XIX wieku
Tytuł oryginału: History of Furniture. Ancient to 19th C.
Autor: Michael Huntley
ISBN: 9788321362481
Wydawca: Arkady
Rok: 2013
