Dom i dalekie ścieżki
Wanda Majer-Pietraszak
Cisza, nastrój, powoli snująca się opowieść o życiu… bo przecież nie wszystko musi dziać się szybko, nachalnie. „Dom i dalekie ścieżki” jest zapisem wewnętrznego świata starzejącej się aktorki Hanny Winer. Spotykamy ją w Domu Aktora, gdzie życie płynie ustalonym rytmem, a mieszkańcy, częściowo pogodzeni z przebrzmiałą sławą i upływającym czasem, próbują się mniej czy bardziej integrować. Oprócz Hanny. Ona żyje swoimi wspomnieniami, głównie gorzkimi. Zamknęła się na świat, otoczyła szczelną skorupą, bo przecież życie jej nie oszczędzało.
Wspomnienia Hanny wydają się być tylko smutne. W dzieciństwie traci siostrę, a od rodziców nie doznaje miłości. Nadzieją na lepsze życie są studia w szkole teatralnej, angaże w teatrze i młodzieńczy, artystyczny czas. Ale nieudane związki i zupełna porażka w małżeństwie zostawiają ranę na całe życie. Te traumy powracają jak bumerang, a zawód aktora tylko zdaje się utrudniać tzw. prawdziwe życie… Nie może być na pogrzebach ukochanej babci, potem najbliższej przyjaciółki, bo premiera, bo nowy sezon, bo teatr w ogóle… Jednak z drugiej strony aktorstwo daje jej spełnienie, satysfakcję, jest całym jej życiem. Teatr staje się życiem, zawłaszcza aktora całkowicie.
I tu dotykamy niuansów życia aktora, życia ludzi teatru. A kto zna je lepiej niż właśnie aktor? Autorka książki Wanda Majer-Pietraszak, to przecież Wanda Majerówna wybitna aktorka teatralna, którą pamięta pewnie starsze pokolenie widzów – prywatnie żona aktora Leonarda Pietraszaka. Dlatego w Domu Aktora spotykamy różnych ludzi teatru, nie tylko aktorów, ale scenarzystów, garderobianych, inspicjentów, suflerów… Bez nich teatr by nie istniał. Każdy z pensjonariuszy Domu jest więc odrębną historią, barwną, czasem tragiczną, czasem śmieszną…
W powieść wplecione są także sny Hanny Winer, gdzie artystka mierzy się z aktorskimi kreacjami, podsumowaniem co było dobre, co gorsze… wreszcie jak jej prywatne życie wpłynęło na kreowane przez nią postaci. Wszystkie wydarzenia z życia prywatnego aktor musi kamuflować w spektaklu, a nie zawsze to się udaje, przecież jest tylko człowiekiem…
Hanna Winer, na początku smutna, czasem nawet antypatyczna postać, powoli staje się jednak bliska. Mimo ściany, którą odgrodziła się od innych, chyba podświadomie próbuje wyjść ku życiu. Przechodzi przez swoje traumy, dużo analizuje, myśli, wspomina… A punktem zwrotnym okazuje się spotkany dawny kolega z teatru, którego życie również boleśnie doświadczyło, a który wciąż widzi jego jasne strony. Cyryl Sobota wprowadza do Domu nowego ducha, jego proste niby pomysły (jak budowanie budek lęgowych dla ptaków), okazują się tak bardzo potrzebne mieszkańcom. Hanna powoli otwiera się na ludzi w Domu, zaczyna ich dostrzegać, akceptować. Proces długi, ale przynoszący pewną ulgę, że nawet u kresu życia człowiek ma nadzieję na lepsze jutro, na przyjaźń i zrozumienie. Niespodziewanie Hanna staje się potrzebna innym i to daje jej siłę, choć sama sobie z tego nie zdaje sprawy. Nagle staje się powiernicą ludzkich spraw i tajemnic. Umie słuchać, choć w myślach najpierw broni się przed nawiązywaniem tak bliskich kontaktów. A jednak ludzie jej ufają i dzięki temu Hanna powoli zmienia swoje myślenie.
Przez powieść się płynie, jak przez życie, które „przypomina patchwork”, jak rozmyśla Hanna. Łączy się z dobrych i złych chwil. Niby banalne spostrzeżenia, a jednak tak bliskie. Autorka miękko dobiera słowa, lubi swoje postacie mimo ich wad, ciepło je opisuje z pewnym dystansem i zrozumieniem. Powoli i spokojnie przeprowadza bohaterkę do przemiany. Jeszcze nie jest to całkowita przemiana, ale rozpoczęła się i trwa…
Gdzieś pomiędzy życiem wewnętrznym bohaterki, a toczącą się akcją, drugim niemym bohaterem powieści jest teatr, trochę zapomniany, dziś mało doceniany. To w teatrze najwięcej zależy od ludzi. To tutaj obowiązek za przedstawienie, przekaz, wyraz artystyczny, odpowiada człowiek. Setki prób, a potem premiera. Nie ma szans na duble, powtórki jak w filmie. Teatr wydaje się teraz być niepopularny i może dzięki takim powieściom na nowo rozpali się w ludziach pragnienie doświadczania tego, co autentyczne i niepowtarzalne…
Informacje o książce:
Tytuł: Dom i dalekie ścieżki
Tytuł oryginału: Dom i dalekie ścieżki
Autor: Wanda Majer-Pietraszak
ISBN: 9788328701823
Wydawca: MUZA
Rok: 2015
