Poświatowska we wspomnieniach i inspiracjach
Kalina Słomska, Zbigniew Myga
Halina Poświatowska należy do tych poetek, które niechybnie kształtują moją wrażliwość, moje podejście do poezji oraz sposób odbierania życia i prawideł, które o nim stanowią. To artystka, której twórczość nieustannie mnie naznacza oraz zmusza do spoglądania na to, co codzienne, z zupełnie innej, jakże magicznej i pełnej podziwu, perspektywy. Właśnie z tych względów, z niezmiernego uznania wobec spuścizny poetki, zainteresowałem się „Poświatowską we wspomnieniach i inspiracjach” Kaliny Słomskiej i Zbigniewa Mygi.
Nie jest to moje pierwsze spotkanie ze spisanymi o poetce wspomnieniami. Czytałem wcześniej, skądinąd świetną, książkę Marioli Pryzwan, która podobnie jak ta, choć w większym stopniu, korzystała ze wspomnień znajomych, twórców i innych bliskich poetce osób, oraz licznych korespondencji. Tamta pozycja jednak, co znamienne, opiera się przede wszystkim na przedstawianiu przeszłości i różnych relacji, kreśli znaczny obraz Poświatowskiej – jej osoby, powiązań z różnymi miejscami, sytuacjami, twórczością oraz ludźmi. Książka, którą recenzuję, podobnie podchodzi do tego problemu, zahacza jednak również o inspirację. Wszelaką. Dla artystów, pisarzy, poetów, muzyków oraz tych, którzy bezpośrednio doświadczyli obecności Haśki. To nie tyle kompendium wiedzy czy punkt wyjścia do poznania tak znamienitej osoby, jaką była Halina Poświatowska, ile ukazanie jej jako tej, która wciąż istnieje – dookoła nas. Choć między wspomnieniami wyrasta obraz jej życia czy nadrzędnych cech osobowości, nie sposób zbudować szerszego, pogłębionego portretu. Dowiadujemy się raczej ogólników, informacji ważnych oraz poznajemy wydarzenia z jej życia, które okazują się istotne ze względów biograficznych czy interpretacyjnych. To pozycja absolutnie sentymentalna, podchodząca i do twórczości, i do samej poetki na około, z miejsca, które może okazać się dla czytelnika niezwykłe. Reprezentuje bowiem perspektywę odbiorcy, osoby, która być może wyłącznie na podstawie utworów i skojarzeń buduje narrację o postaci Poświatowskiej. Tak jest w wielu przypadkach, gdy kreślone zostają nie tyle wspomnienia tożsame z biografią artystki, ile własną – wpływ twórczości poetki na kształtującą się osobowość osoby wypowiadającej się, na jej związek z twórczością tudzież różnego rodzaju wpływy oraz bodźce, które mają charakter motywacyjny lub inspirujący. Sporo w tym wydawnictwie tego typu perspektyw, ukazań znaczenia spuścizny Poświatowskiej dla szerokiego grona odbiorców, wyjątkowości zarówno jej wierszy, jak i samej osoby. To książka, w której odbiór, wszystko to, co subiektywne i personalne, jawi się jako najważniejsze, a pojedyncze szkice czy niekiedy drobne wypowiedzi lub spostrzeżenia zrastają się, tworząc wymowny, szeroki i, co ciekawe, spójny obraz poetki oraz jej twórczości.
„Poświatowska we wspomnieniach i inspiracjach” stanowi niemałą wprawę w wiersze i ich znaczenie. Dzięki temu, że książka opiera się na relacjach, wypowiedziach, opiniach, ocenach wielu – naprawdę wielu – osób, obraz twórczości, który generuje się w świadomości czytającego, przybiera znaczne rozmiary, uwypukla istotność, wartość tych utworów. To piękne, jak poszczególni rozmówcy czy wypowiadający się ludzie kultury, sztuki oraz bliscy poetki zauważają, jak istotny w ich rozwoju (zarówno artystycznym, jak i personalnym) był i jest dorobek poetki, jak dużo waży ta twórczość, ile w niej wartości poznawczych, kształtujących oraz estetycznych. Czytając te wyznania (bo w dużej mierze są to dość osobiste, niekiedy intymne wypowiedzi), nabieramy przekonania, że Poświatowska była postacią absolutnie wyjątkową i intrygującą, a wiersze, które po sobie zostawiła, nie straciły i nie stracą nic ze swojej wartości – niezależnie od upływu czasu. Ukryta jest w nich bowiem swoista uniwersalność, autentyczność oraz prawda, która dotyczy każdego z nas. To, o czym mówią poszczególni goście, pokazuje, jak wielka siła tkwi w poezji bohaterki książki Słosmkiej i Mygi, jak warta uwagi i jak cenna jest ta poezja. Zgodnie z tym, co pisałem wcześniej, choć recenzowana książka nie jest dostatecznym źródłem poznania postaci Poświatowskiej, jest świetną wprawą w jej twórczość i zachętą do nawiązania głębszych relacji z jej wierszami. Muszę jednak przyznać, że odniosłem osobliwe wrażenie, prawdopodobnie przez końcowe ustępy, że książka w większym stopniu stanowi wizytówkę, zachętę do odwiedzenia muzeum Poświatowskiej (które zamierzam zresztą odwiedzić!), swoistą reklamą, niż pozycję, która miałaby upamiętniać czy uwypuklać twórczość artystki.
Należy także wspomnieć o wydaniu recenzowanej pozycji. Książka została bowiem wzbogacona o liczne zdjęcia, ilustracje oraz grafiki, przedstawiające lub korespondujące z postacią poetki, gośćmi lub utworami. Wydawnictwo ma charakter albumowy, prezentuje się naprawdę ciekawie, a proporcje między treścią a obrazem zdają się wypośrodkowane. To pozycja, którą czyta się prędko, w poczuciu satysfakcji estetycznej, wynikającej z fizycznego piękna oraz staranności i przemyślenia, które wykazały osoby odpowiedzialne za wygląd Poświatowskiej we wspomnieniach i inspiracjach. Książkę polecam przede wszystkim miłośnikom poezji: i tym, którzy zaczytują się lub cenią dorobek Poświatowskiej, i tym, którym ta twórczość jest obca. Jestem przekonany, że to tytuł, który przypadnie Wam do gustu.
Informacje o książce:
Tytuł: Poświatowska we wspomnieniach i inspiracjach
Tytuł oryginału: Poświatowska we wspomnieniach i inspiracjach
Autor: Kalina Słomska, Zbigniew Myga
ISBN: 9788375763034
Wydawca: BOSZ
Rok: 2016
