Wilczyca. Opowieść o sile natury i ludzkiej obsesji zabijania
Nate Blakeslee
Kilka łez z moich oczu, płynąc powoli po policzku, przedostało się na karty powieści Nate’a Blakeslee „Wilczyca. Opowieść o sile natury i ludzkiej obsesji zabijania”. Moja przyjaciółka, podzielająca wilczą pasję, nie będzie miała mi za złe tych łez, choć książka jest jej własnością. Wszak to piękne literackie dzieło dostarcza tylu autentycznych wzruszeń, że pewnie niejeden czytelnik zdołał ze swojego własnego filmu łzowego przenieść kilka ujęć na kolejne strony. Powieść mówi bowiem o wilkach, ich prawdziwym majestacie, sztuce przetrwania i niezwykłej wrażliwości, będącej na poziomie emocji unikatową właściwością tych czworonożnych stworzeń.
Główna oś fabuły rozgrywa się wokół problemu przywrócenia populacji wilka w Parku Narodowym w Yellowstone na przełomie XX i XXI wieku. Jest to więc aktualny temat, który biorąc pod uwagę wrażliwe amerykańskie prawodawstwo okazuje się zagadnieniem dość skomplikowanym. Szacunek wobec wilka i jego roli w ekosystemie, w porównaniu do wielu europejskich tradycji, w USA okazuje się osią podziałów wyznaczoną na poziomie prywatnych domów, lokalnych samorządów i dużej polityki. Wilk nawet w takiej kolebce przyrody, jaką jest Park Narodowy w Yellowstone, może odczuwać zagrożenie ze względu na niespełnione ego rzekomych panów świata – ludzi. Kwestie sporów o populację wilka, również na poziomie instytucjonalnym, stanowią więc ważną część książki „Wilczyca. Opowieść o sile natury i ludzkiej obsesji zabijania”. Nate Blakeslee w drobiazgowy i klarowny sposób omawia specyfikę myślenia amerykańskich urzędników i myśliwych, postaci jakże bezrefleksyjnych, ale też kreuje bohaterów instytucjonalnych oraz zwykłych-niezwykłych ludzi, takich jak Rick McIntyre, którzy oddali życie na obserwacji wilka i przywróceniu jego blasku w Yellowstone.
Przesłanki „ludzkiej” batalii o odbudowę populacji i prawa wilków stanowią ważną część tej książki, aczkolwiek prawdziwa pasja wylewa się z jej stronic, gdy Nate Blakeslee przechodzi do opisów obserwacji poczynionych przez „leśne anioły” z Yellowstone. Ceniony reporter porządkując ogromny materiał źródłowy (rozmowy, zapisy wspomnień i obserwacji, materiały audio i video, dokumenty) przedstawił niesamowite, zapierające dech opisy wilczych rytuałów i zachowań. Wilki, tak wspaniale tu scharakteryzowane, doczekały się na kartach książki omówienia ich typowych dni życia. Zatem pasjonująco wybrzmiewają momenty przyjmowania dojrzałego wilka do watahy:
„Tymczasem niezwykły taniec stopniowo nabierał znamion przedstawienia. Basior pochylił łeb i szeroko rozstawił przednie łapy, a wtedy siostry dały susa w jego stronę. Uskoczył na bok, one za nim i wszystkie razem pognały razem w radosnych podskokach jak prawdziwa wataha. W pewnym momencie jedna z samic położyła basiorowi łapę na grzbiecie, a on rozciągnął wargi w szerokim psim uśmiechu”
Do granic emocjonalnego wzruszenia doprowadzają rozprawy na temat możliwości emocjonalnych wilków. Ich zdolność odczuwania, choćby tak głębokiego uczucia jakim jest empatia, okazuje się jedną z cech świadczących o wyjątkowości tych majestatycznych istot. Niezwykłe są także opisy struktury, której podporządkowuje się każda wataha, a metody polowań mrożą krew na kartach powieści, tak jakby czytelnik znajdował się w samym centrum misternie przemyślanego ataku wilków na wapiti lub ich próbach powalenia na ogół niedostępnego bizona. Do euforii doprowadzają zabawy małych wilczków, czy też ich pierwsze udane polowania, choćby na kruki, zaś pouczająca okazuje się troska wilków o potomstwo. Dla wielu czytelników pewnym szokiem może okazać się rywalizacja wilczych watah, które walcząc o terytorium, tudzież o towarzystwo, potrafią zabijać się nawzajem – tak jak przystosowała ich do tego natura.
Natomiast nienaturalne są polowania myśliwych, czy też hobbystów, na wilki. To krwawa ingerencja człowieka w naturę, która przedostała się aż do Yellowstone, o czym intensywnie rozpisuje się Nate Blakeslee, uwrażliwiając w ten sposób czytelnika na problemy współczesnych wilków w USA. Prawdopodobnie kwestia nieuzasadnionych polowań na całe populacje wilków nie byłaby nagłośniona, gdyby nie śmierć perły Yellowstone, wilczycy Szóstki, zastrzelonej przez tępego myśliwego pomimo prawnego zakazu. Ta wilczyca, absolutna legenda najstarszego parku świata, wychowała trzy mioty wilków, a jej spektakularne poczynania nierzadko wprawiały w osłupienie obserwatorów. Szóstce nie dane było jednak odejść w sposób naturalny, ale jej pożegnanie w formie rytuału do pewnego stopnia rekompensuje to nieuzasadnione odejście:
„Czarny basior zadarł pysk do góry i zawył […] Po chwili rozległ się drugi skowyt, dłuższy i głośniejszy. Spomiędzy wierzb zaczęły się wyłaniać wilki. […] Ustawiły się wokół czarnego basiora w luźnym półkolu, w milczeniu wpatrzone w ciało szarej wilczycy na tle czerwonego śniegu. […] Basior
zawył po raz trzeci, a cała reszta nagle mu zawtórowała”
Historia Szóstki i losy innych wilków Yellowstone to dzieje natury, która próbuje bronić się przed człowiekiem. Nierzadko nawet najpiękniejsze cuda przyrody bledną w obliczu instytucjonalno-prawnych bredni i chorych pasji „łowców przygód”, a Nate Blakeslee na kartach książki „Wilczyca. Opowieść o sile natury i ludzkiej obsesji zabijania” przestrzega przed nienaturalnym ingerowaniem w świat zwierząt. To także trochę nadziei, wlewanej w serca czytelników przez obserwatorów i obrońców przyrody, a nade wszystko to hołd dla wilków. Nie istnieją bowiem na naszej planecie równie piękne, tajemnicze i budzące podziw istoty, których życiorysy okazują się warte każde łzy. To wilki. Auuu!!!
Informacje o książce:
Tytuł: Wilczyca. Opowieść o sile natury i ludzkiej obsesji zabijania
Tytuł oryginału: American Wolf: A True Story of Survival and Obsession in the West
Autor: Nate Blakeslee
ISBN: 9788375154900
Wydawca: Wydawnictwo Otwarte
Rok: 2017
Kontakt z recenzentem: konrad.morawski@wp.pl
