Przypadek Adolfa H.
Eric Emmanuel Schmitt
Zadziwiająca w swym zamyśle i konstrukcji książka. Sądzę, że trzeba wielkiej odwagi i determinacji, by bohaterem uczynić Hitlera – jedną z najczarniejszych postaci XX wieku. Sam tytuł może zwieść na manowce. Biorąc książkę do ręki, zastanawiałam się, czy można posunąć się tak daleko, by z takiej postaci tworzyć bohatera literackiego (nie jest to bowiem żaden dokument, tylko powieść z krwi i kości), czy można bawić się takim życiorysem?
Jest to studium przypadku, a właściwie przypadków. Czytelnik ma możliwość śledzenia dwóch życiorysów, z których jeden należy do Adolfa H., drugi do Hitlera. Obaj „startują” z tego samego punktu, jakim jest rekrutacja na Akademię Sztuk Pięknych (niby nic, a jednak). Hitler nie zostaje przyjęty i dlatego w małości swojej postanawia zemścić się na całym świecie za ten akt zniewagi. Małostkowy i zakompleksiony, niezdolny do uczuć potrafi wspiąć się na szczyty władzy. Staje się bezwzględnym dyktatorem, opętanym nienawiścią do świata i strachem prze kobietami. Nie ma co dalej kontynuować, wszyscy wiemy do czego doprowadził.
Natomiast Adolfowi H. los daje szansę, choć nikt nie dostrzega w nim geniuszu. Co więcej, początki w akademii są niezwykle trudne (Adolf H. mdleje podczas rysowania aktów kobiecych). Z pomocą spieszy mu Zygmunt Freud, a terapia przynosi dobre rezultaty. Adolf H. nie zamyka się w sobie, próbuje być dobrym malarzem, przyjacielem, kochankiem. Fakt, nie zawsze mu to wychodzi, ale nikt nie jest ideałem. W pewnym momencie spotyka swoją miłość, żeni się, zakłada rodzinę.
Dwa scenariusze, dwa życiorysy. Dlaczego? Dlatego, że „Na człowieka składają się wybory i okoliczności . Nikt nie ma władzy nad okolicznościami, ale każdy ma władzę wyboru”. Schmitt nie chciał usprawiedliwiać Hitlera, chciał pokazać, co by było, gdyby mu się udało dostać na Akademię Sztuk Pięknych lub gdyby wyciągnął właściwe wnioski – nie obudziłby w sobie straszliwej bestii. Nie tylko jego życie mogło wyglądać inaczej, ale również Europy, ba – całego świata!
Informacje o książce
Tytuł: Przypadek Adolfa H.
Tytuł oryginału: La part de l’autre
Autor: Eric Emmanuel Schmitt
ISBN: 9788324008858
Wydawca: Znak
Rok: 2007