Upór i przekora. 52 kobiety, które odmieniły naukę i świat
Rachel Swaby
Z czym Wam się kojarzą dwie cechy: upór i przekora? Może tak jak mi, z kobietami? Nie chcę brzmieć jak feministka, ale my, kobiety, zwykle uparcie dążymy do celu, chcemy udoskonalać życie, nie tylko nasze, ale i społeczeństwa, nie zawsze szukając poklasku. Oczywiście kochamy pochwały, dobre słowo na nasz temat, lecz priorytetem jest po prostu lepsze i łatwiejsze życie. Szczególnie było to uwydatnione w przeszłości, gdy niezbyt dobrze było widziane, jak przedstawicielka płci pięknej odkryła, udoskonaliła szczepionkę, czy jakieś urządzenie. Zawsze też znalazł się, jakiś mężczyzna w zespole, który zbierał laury za koleżankę. Nie mówię w tym miejscu absolutnie, że mężczyźni nie wykazywali zdolności, że to kobiety za nich pracowały a oni zbierali laury. Staram się tylko podkreślić, że wielkim odkrywcą może być każdy, bez względu na płeć. W tym miejscu warto sięgnąć po książkę „Upór i przekora. 52 kobiety, które odmieniły naukę i świat”, aby przekonać się, jak wiele kobiet dokonało przełomowych odkryć o których nikt nie słyszał, a powinien. Książka Rachel Swaby, jak już się domyślacie po tytule, przedstawia historie 52 kobiet, którym zawdzięczamy bardzo wiele, a tak naprawdę o tym nie wiemy. Wiedza o kobietach naukowcach kończy się u wielu z nas, (niestety u mnie też tak się kończyła przed lekturą), na Marii Skłodowskiej – Curie, dwukrotnej laureatce Nagrody Nobla, wybitnej chemiczce i fizyczce. Dzięki tej lekturze jednak, staniemy się o wiele bardziej świadomi wpływu kobiet na naukę.
Inspiracją dla Rachel Swaby do napisania książki było umniejszanie zasług kobiet i kreowanie ich głównie na gospodynie domowe, zamiast na prawdziwe „naukowczynie”. Na przykład:
„Kiedy w 1964 roku Dorothy Crowfoot Hodgkin otrzymała najwyższą nagrodę, jaką można otrzymać w dziedzinie chemii, pewna gazeta codzienna obwieściła: „Nagroda Nobla dla brytyjskiej żony”, zupełnie jakby Crowfoot Hodgkin odkryła złożone struktury substancji biochemicznych przypadkiem podczas cerowania skarpet męża. O mężczyznach parających się nauką nigdy nie mówi się w podobny sposób. Ich stan cywilny uznaje się za nieistotny w kontekście, dajmy na to, przełomowego odkrycia w zakresie biochemii. Zatrudnienie na wysokim stanowisku inżyniera kosmonautyki to nie jest jakaś niespodzianka, którą można ukryć za talerzem parującego makaronu. W przypadku mężczyzn dokonania naukowe uznaje się za coś, co w naturalny sposób znajduje się w zasięgu ich możliwości”.
Ta historia i wiele innych zostało opisanych w publikacji. Autorka podzieliła opracowanie na siedem kategorii: medycyna, biologia i nauki o środowisku, genetyka i rozwój, fizyka, ziemia i gwiazdy, matematyka i technologia oraz wynalazczość. W każdej części znajdujemy ciekawe i zajmujące życiorysy. Ogromnym plusem dla mnie jest to, że są to może nie tyle całe życiorysy, ile notatki na temat osiągnięć każdej z pań oraz opis tego co się do nich przyczyniło. Dzięki temu lektura nie staje się nudna i nużąca, ale jest wręcz wciągająca. Autorka radzi, aby czytać jeden opis postaci tygodniowo, aby po roku mieć bogatą i szeroką wiedzę. Dla mnie było to niewykonalne! Zaciekawiona i zainspirowana przedstawionymi kobietami pochłaniałam historię jedna po drugiej. Obok opisanej wcześniej pani Hodgkin bardzo spodobała mi się notatka o francuskiej fizyczce Émilie du Châtelet. W jej czasach uważano ją za jedną z najmądrzejszych kobiet w Europie. Przyczyniła się w wielkim stopniu do zrozumienia fizyki newtonowskiej w jej epoce, a także pomogła kolejnym pokoleniom przebrnąć przez pisma Newtona. Wiecie, że Émilie potrafiła wyliczyć, jak silny podmuch wiatru jest potrzebny do poruszenia gałęzią? Zaimponowała mi szczególnie silną wolą i determinacją do pracy. Narzuciła sobie siedemnastogodzinny dzień pracy, który kończył się często o piątej nad ranem, aby dokończyć swoje dzieło przed narodzinami dziecka. Gdy dopadała ją senność moczyła nogi w lodowatej wodzie lub klepała się mocno w ramię – czy to nie jest godne podziwu? Chciałabym umieć tak poświęcić się pracy.
Książka jest świetną pozycją dla wszystkich zainteresowanych historią, odkryciami, niepublikowanym wcześniej informacjami. Co prawda, nie da się jej pochłonąć na raz, ale można spokojnie podzielić na kilka rozsądnych części, aby zapamiętać jak najwięcej.
Informacje o książce:
Tytuł: Upór i przekora. 52 kobiety, które odmieniły naukę i świat
Tytuł oryginału: Headstrong: 52 Women Who Changed Science and the World
Autor: Rachel Swaby
ISBN: 9788326824852
Wydawca: Agora
Rok: 2017