„Co właściwie zamierzasz robić? – zapytał Mężny. – Sam nie wiem, jesteśmy żołnierzami armii, która nie istnieje, wierni państwu, którego nie ma, a z emigracyjnym rządem, który nie ma realnej władzy na tych ziemiach, i tak nie mamy kontaktu. Pozostał nam tylko honor. – Honorem nie załadujesz karabinu i nie zapełnisz żołądka. – Wiem, ale wolę mieć pusty żołądek i honor niż bez honoru zajadać się sowiecką rzeczywistością”.
Każdy zdaje sobie sprawę z tego jak bardzo historię świata zmieniła II wojna światowa. Straszliwy konflikt, który pochłonął niezliczone miliony ludzkich istnień. Polska jest jednym z tych państw, które wojna dotknęła najbardziej. Nasz kraj został wyniszczony przez okupację niemiecką i rosyjską. Kolejny dramat rozpoczął się wraz z końcem wojny. Mimo, że Polska należała do grona zwycięskiej koalicji antyhitlerowskiej, zdecydowanie nie mogła czuć się zwycięzcą tej wojny. Los kraju, który jako pierwszy stawił zbrojny opór III Rzeszy miał bowiem zależeć od obcych mocarstw, a nie woli samych Polaków. Tym samym nasza Ojczyzna znalazła się całkowicie w sferze wpływów Związku Radzieckiego. Władzę przejmowali komuniści, przy wydatnym wsparciu Moskwy. Ich zbrojnym ramieniem był Urząd Bezpieczeństwa, któremu pomoc niosło osławione NKWD.
Wielu Polaków stanęło przed tragicznym wyborem. Szczególnie dotyczyło to żołnierzy podziemia niepodległościowego, głównie Armii Krajowej. Musieli zdecydować: ujawnić się, „wyjść z lasu”, czy nadal walczyć o wolną Polskę, tym razem przeciw komunistom? Nie była to łatwa decyzja. Wielu żołnierzy miało poczucie ogromnej krzywdy i niesprawiedliwości, jakie spotkały Polskę. Nie chcieli żyć w zniewolonym kraju. Marzyli o prawdziwie wolnej Polsce. Z drugiej strony „władza ludowa” dysponując poparciem Moskwy i całym aparatem terroru była przeciwnikiem praktycznie nie do pokonania. Mimo to wielu żołnierzy podziemia zdecydowało się na dalszą walkę.
O takich właśnie postaciach opowiada książka Bartosza Pietruszki pod tytułem „Śmierć wrogom Ojczyzny”. Pozycja ta ukazała się nakładem wydawnictwa Novae Res. Jej główni bohaterowie to dwaj bracia, żołnierze Armii Krajowej. Poznajemy ich w lesie, gdy wraz z całym swoim oddziałem wysłuchują rozkazu gen. Okulickiego, rozwiązującego szeregi AK. Wszyscy żołnierze są w poważnej rozterce. Nie spodziewali się takiego obrotu sprawy, zastanawiają się co począć dalej. Część z nich opuściła oddział i wróciła do domów. Ci, którzy zostali w lesie musieli stawić czoło nowej rzeczywistości. Wśród nich są nasi bohaterowie, którzy wkrótce otrzymują propozycję przystąpienia do Narodowych Sił Zbrojnych. Była to formacja szczególna, o którą do dziś toczą spór historycy. Mimo początkowej nieufności Antoni z Wojtkiem wstępują w jej szeregi. Rozpoczynają tym samym bezkompromisową walkę z komunistami. Walkę na śmierć i życie.
My już wiemy, jak zakończyło się to starcie. Władzę w Polsce przejęli komuniści, albowiem przy tak wydatnym wsparciu Moskwy inne rozstrzygnięcie było po prostu niemożliwe. Jaki los stał się jednak udziałem bohaterów książki Bartosza Pietruszki? Czy pozostali wierni swoim ideałom? Czy starczyło im odwagi i sił do tak heroicznej walki? Jakie były motywy ich postępowania i wyborów, których dokonywali?
Mimo swoich niewielkich rozmiarów (niewiele ponad sto stron) „Śmierć wrogom Ojczyzny” to udana pozycja. Po jej lekturze byłem zdumiony, że autor zdołał poruszyć tak wiele tematów i wątków. Oprócz zgrabnej fabuły dostajemy także lekcję historii, opowiedzianej z wyraźnie antykomunistycznej pozycji. W książce Bartosza Pietruszki pojawia się miłość, poczucie obowiązku wobec Ojczyzny, śmierć i zdrada, która boli najbardziej. Czytając możemy uświadomić sobie, jak tragiczne były wybory, których musieli dokonywać jej bohaterowie. W ich dialogach i wypowiedziach obecna jest gorycz sytuacji, w jakiej się znaleźli. Prowadzą bardzo dojrzałe dyskusje polityczne, stąd też czytamy o wszystkim tym, co znamy z historii – zdradzie Zachodu, okrucieństwie „władzy ludowej” w rozprawie z podziemiem niepodległościowym, nadziejom na nowy konflikt światowy, który przyniesie zmianę niekorzystnej pozycji Polski. Wszystko to dotyczy zwykłych ludzi. Ludzi, którzy po kilku latach wojny marzą wreszcie o powrocie do domu, o założeniu rodziny, o życiu w pokoju.
Lekturę tej pozycji polecam wszystkim miłośnikom historii Polski, zwłaszcza tej po 1945 roku. Książkę czyta się szybko, niemniej jednak nie pozostawia ona czytelnika obojętnym. Skłania do refleksji nad tragicznym losem naszej Ojczyzny.
Informacje o książce:
Tytuł: Śmierć wrogom ojczyzny
Tytuł oryginału: Śmierć wrogom ojczyzny
Autor: Bartosz Pietruszka
ISBN: 9788381470230
Wydawca: Novae Res
Rok: 2018