Nieznane zdjęcia. Hitler w obiektywie
Nigel Blundell
Lata mijają. Po okrucieństwach II wojny światowej pozostało wiele wspomnień, wciąż niezagojonych ran i dotychczas aktualnych wydarzeń, które stają się dziś przedmiotem analiz historyków, politologów, myślicieli, psychologów i innych grup uczonych próbujących dociec przyczyn szalonego zła, któremu oddały się niemalże wszystkie narody tego świata. Jednym z najczęstszych studiów wojennego przypadku jest postać Adolfa Hitlera, dyktatora Trzeciej Rzeszy, któremu należy przypisać odpowiedzialność za rozpętanie najbardziej krwawego konfliktu w dziejach ludzkości. Hitler w opracowaniach historycznych został opisany wnikliwie i drobiazgowo, choć różne aspekty jego życiorysu wciąż znajdują zainteresowanie kolejnych grup badaczy. Jednym z nich jest Nigel Blundell, który w książce „Nieznane zdjęcia. Hitler w obiektywie” spróbował przedstawić postać tyrana przez pryzmat fotografii.
Oryginalna próba ujęciu życiorysu Hitlera wyszła autorowi w sposób nader interesujący. Nigel Blundell zebrał cały katalog czarno-białych zdjęć, które doskonale obrazują różne etapy życia dyktatora Trzeciej Rzeszy. Począwszy już od samych narodzin, po jego niewyróżniające się dorastanie w lokalnych społecznościach, ku mobilizacji i dyscyplinie wojskowej w okresie Wielkiej Wojny, następnie w dochodzeniu do władzy i odkrywaniu talentów oratorskich, prostą drogą do obejmowania władzy w Niemczech, zgłaszania bezczelnych aspiracji terytorialnych wobec innych państw, pierwszym sukcesom wojennym i ostatecznemu, brutalnemu upadkowi. To wszystko, ta oś fotograficzna wokół biografii Hitlera, stanowi trudne, acz przemyślane osiągnięcie w książce „Nieznane zdjęcia. Hitler w obiektywie”. Poznajemy tu bowiem nazistowskiego zbrodniarza w wielu perspektywach – prywatnej, oficjalnej, nieakceptowanej przez cenzurę i przygotowanej przez cenzurę.
Czy widzieliście kiedykolwiek akwarelę Hitlera prezentującą wąwóz pod Ypres? Czy przychodzi wam na myśl wódz Trzeciej Rzeszy w typowym bawarskim stroju? A może pogodny Adolf obierający jabłko na wiosennym kocyku, czy też karmiący sarny w swym górskim ustroniu? Jest tu także nikczemny wódz chylący się ku upadkowi, odznaczający niewiele znaczącymi medalami, młodzików, którzy za chwilę zginą w obronie Berlina. Są i wspólnicy popełnionych przez niego zbrodni, jak choćby Mussolini, jeden z największych łajdaków w historii świata.
To Hitler, którego możemy obejrzeć w książce „Nieznane zdjęcia. Hitler w obiektywie”. Nie jest to jednak laurka na temat tego zbrodniarza przeciwko ludzkości, ale próba zarysowania kontrastu pomiędzy jego prywatnym życiem a podejmowanym przezeń wyrachowanymi decyzjami politycznymi, za którymi stało cierpienie wielu narodów świata. Jest więc coś w tej książce bardzo interesującego, że przez figurę, jaką stanowią tu zdjęcia, potrafi stać się fotograficznym studium psychologicznego portretu Hitlera. Nigel Blundell zebrał zdjęcia, które doskonale oddają różne stany emocjonalnych zachowań wodza Trzeciej Rzeszy, umożliwiając czytelnikowi samodzielną ocenę.
Warto dodać, że książka „Nieznane zdjęcia. Hitler w obiektywie” to nie tylko zdjęcia. Została bowiem opatrzona pisemną biografią Hitlera. Pomiędzy zdjęciami autor zaprezentował najważniejsze fakty z życia Hitlera. Tak oto odniosłem wrażenie, że pomimo swej ogólności, to dobra pozycja dla osób, które przynajmniej w zarysie chciałyby zmierzyć się z demonami nazistów. Wydaje mi się, że fotografia – na podstawie dzieła Nigela Blundella – może być ciekawym przyczynkiem do badań nad innymi postaciami z historii świata, szczególnie gdy mierzymy się z tak bolesnymi przypadkami historii. Ważne, aby to była fotografia wybrana i zaprezentowana w sposób obiektywny, tak jak w przypadku „Nieznane zdjęcia. Hitler w obiektywie”, a nie wyreżyserowana, tak jak piewcy wielu postaci mogliby to sobie wyobrażać.
W sumie więc nie mam wątpliwości, że ta książka nie zmienia w żaden sposób wizerunku Hitlera, jednego z największych zbrodniarzy ludzkości, ale stanowi ważny przekaz, który angażuje czytelnika. Prezentuje bowiem wodza Trzeciej Rzeszy na zdjęciach, tak, aby każdy czytelnik zainteresowany II wojną światową mógł wyciągać samodzielne wnioski na temat stanów emocjonalnych Hitlera w różnych okresach jego życia. Nigel Blundell bynajmniej nie rezygnuje z oceny działań tego zbrodniarza. Jest skrupulatny i konkretny, a przy tym bardzo rzeczowy jeśli idzie o historyczne detale, ale próbuje – łamiąc schematy typowych opisów nazistowskich zbrodni – dać czytelnikowi możliwość oceny i interpretacji. Warto więc zmierzyć się z tym dziełem.
Informacje o książce:
Tytuł: Nieznane zdjęcia. Hitler w obiektywie
Tytuł oryginału: Images of War. Adolf Hitler
Autor: Nigel Blundell
ISBN: 9788324166343
Wydawca: Amber
Rok: 2018
Kontakt z recenzentem: konrad.morawski@wp.pl