Porcelanowa pozytywka – Paweł Prusko

Porcelanowa pozytywka ukazuje czytelnikowi dynamiczny i niezwykły proces przemiany zagubionego młodzieńca w dojrzałego mężczyznę. Odbywa się on na drodze dorastania, poznawania samego siebie i doświadczania kontaktu z innymi. Pod wpływem trudnych doświadczeń, z którymi bohater musi się skonfrontować, żeby stać się prawdziwym mężczyzną, nauczyć się kochać i odkryć prawdę o siebie.

 Głównym bohaterem powieści jest Jeremy – spokojny, emocjonalny chłopiec, skłonny do refleksji, trochę zagubiony w otaczającej rzeczywistości i niezrozumiany przez najbliższe otoczenie. Poznajemy go gdy ma 17 lat i wraz z nim wyruszamy w długą i nieprzewidywalną podróż w głąb siebie. Jest chłopcem bardzo wrażliwym, dlatego też długo nie może pogodzić się z tragiczną śmiercią ukochanej siostry bliźniaczki – Meggie. Niezwykła wieź łącząca bliźniaków jednak nigdy nie umiera. Meggie przychodzi do brata w snach, marzeniach, gdzie rozmawiają ze sobą. Można powiedzieć, że jest ona jego dobrym aniołem, gdyż pojawia się zawsze tuż przed ważnym wydarzeniami w jego życiu. Tytułowa porcelanowa pozytywka jest pamiątką po siostrze. Za jej życia wspólnie próbowali odkryć pochodzenie tajemniczej melodii wydobywającej się z wnętrza urządzenia. Kiedy Maggie zmarła, Jeremy pogrążył się w żalu i stracił motywację do poszukiwań, jednak pewnej nocy siostra „odwiedziła” go i zachęciła do kontynuowania poszukiwań. Porcelanowa pozytywka z aniołkiem w środku jest symbolem, talizmanem, przynoszącym mu szczęście. Jest także swoistym drogowskazem, pomaga głównemu bohaterowi w decydujących momentach życiowych. Jeremy zabierał ją zawsze ze sobą.

Jeremy miał jeszcze starszego brata – George’a , który był jego przeciwieństwem. Można powiedzieć, że ich relacja była trudna. Relacje z rodzicami układały się różnie. Ojciec był człowiekiem zamkniętym w sobie i ponurym, trzymał synów twardą ręką. Z wyksztalcenia inżynier, poświęcił się całkowicie rozwojowi własnej manufaktury. Był trudnym człowiekiem, gdyż życie nie szczędziło mu przykrych doświadczeń, szczególnie w młodości. Nawet bliscy nie rozumieli, tego co Jeremy doświadczał po stracie siostry. Chcąc oderwać się choć na chwilę codzienności Jeremy wraz ze przyjaciółmi wybiera się na wycieczkę w góry. W niecodziennych okolicznościach trafiają do opuszczonej posiadłości Andrei Sorela. W miarę lektury odkrywamy głęboko skrywane tajemnice tego mrocznego miejsca i jego mieszkańców.

Książka składa się z czterech części. Powieść przybiera formę wspomnień z przeszłości młodego mężczyzny. Autor, Paweł Prusko, urozmaicił treść zapiskami z pamiętnika głównego bohatera. Pisarz stosuje retrospekcje, czasami trudno, szczególnie na początku, połapać się w ciągu wydarzeń. Przeszłość miesza się z teraźniejszością, czasami trudno określić w jakim momencie znajduje się akcja. Fabuła rozwija się w miarę czytania, aczkolwiek początkowo trudno jest się zorientować w czasie ze względu na rozbieżności, co może odstraszać, ale warto poczekać do końca i odnaleźć odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Natomiast ich rozwiązania będą równie zaskakujące, jak i proste. Autor powiązał ze sobą wiele wątków, do końca w sposób logiczny i konsekwentny. Każda postać jest wyjątkowa, ma swoją unikatową historię. Postaci nie są przypadkowe, a relacje i powiązania występujące między nimi są niespodziewane. Autor potrafi zaciekawić czytelnika, akcja do końca trzyma w napięciu.

Język jest momentami bardzo poetycki, obrazowy, szczególnie jeśli chodzi o opis natury. Książka napisana jest niezbyt prostym językiem, słownictwo jest bogate, miejscami wyszukane. Nie jest to powieść, którą szybko się czyta. Aby wyłapać zwroty akcji odkryć sens następujących po sobie wydarzeń trzeba większej koncentracji uwagi nad czytanym tekście.

Powieść odsłania przed czytelnikiem świat tajemniczy i mroczny, pełen nieprzewidywalnych zwrotów. Można powiedzieć, że nawet miejscami fantastyczny. Główny motyw powieści ukazany jest w sposób oryginalny. Wraz z głównym bohaterem odkrywamy jakże uniwersalne znaczenie tajemniczej melodii wydobywającej się z pozytywki, a więc: „Pierwsze skrzypce grają w niej tęsknota oraz miłość. Drugą linię melodyczną tworzy kręta droga wiodąca do odnalezienia samego siebie, a gorącą atmosferę zapewniają , kłębiące się szaleńcze namiętności, które utrzymują nas przy życiu i zmuszają nas przy życiu i zmuszają do walki o lepsze jutro”.

Trudno mi jednoznacznie ocenić tą książę. Zaciekawił mnie jej tytuł i jego znaczenie, a także główny motyw przewodni jakim jest przemiana głównego bohatera na drodze dojrzewania i poznawania siebie. Na plus oceniam to, że książka do końca trzyma czytelnika w napięciu. Także sposób kreacji bohaterów oraz ukazanie relacji między nimi i przemiany, która w nich następują. Książka jest ciekawa, autor z pewnością potrafi zainteresować czytelnika. Trudnością był dla mnie bogaty, miejscami sztywny język i rozbieżność w czasie pojawiających się wydarzeń. Z tego powodu początkowo gubiłam się, nie umiałam znaleźć związku przyczynowego między prezentowanymi wydarzeniami.

Całość oceniam jednak pozytywnie, polecam książkę każdemu, kto lubi powieści obyczajowe, pełne namiętności i niespodziewanych zwrotów akcji, tajemnic i mrocznych zakątków.

[learn_more caption=”Zobacz inną recenzję (autor: Paulina Szuster)”]

Czy przedmiot, pamiątka po kimś bliskim może mieć wpływ na nasze życie? Czy też są pewne miejsca, obrazy, zapachy czy wreszcie melodie, które będą nam się już zawsze kojarzyły z ważna dla nas osobą i będą zarezerwowane wyłącznie dla niej? Paweł Prusko zaprasza nas w nieprzeciętną opowieść, dla której tłem są Włochy początkiem XX wieku, a wszystkie wydarzenia scala niezwykła melodia dochodząca z tytułowej porcelanowej pozytywki.

Jeremy Bingley to główny bohater powieści. Poznajemy go jako młodzieńca nieco zagubionego w otaczającej go rzeczywistości. Stracił on bliską osobę, z którą łączyła go niesamowita więź, co spowodowało naruszenie dotychczasowej wizji młodzieńczego świata. Nieco więcej o jego przeżyciach dowiadujemy się z osobistych wpisów do pamiętnika, które poprzedzają każdą część książki. Jeremy, by przerwać natłok negatywnych myśli oraz posępny nastój towarzyszący mu już długi czas, dołącza do grona znajomych i wyjeżdża do urokliwej miejscowości, położonej w Alpach. Bohater chce być bliżej uroczej dziewczyny o pięknym imieniu Gulia. Niestety wyjazd nie daje mu oczekiwanego wytchnienia. W wyniku tragicznego wypadku trafia do tajemniczej posiadłości Andrei Sorela, której jak się później okazuje nie ma możliwości opuszczenia. Niespodziewany splot wydarzeń sprawia, iż napotyka na swej drodze specyficzne osoby, które na zawsze zmienią jego życie…

Według mnie autor nakreślił piękny krajobraz Włoch, odtworzył klimat z przed wielu lat, co mnie zdecydowanie urzekło. Ponadto zaskakujące połączenie wielu wątków sprawiło, iż czytelnik może mieć poczucie pełnego domknięcia szerokiej fabuły. Ciekawe okazało się też scalenie opowieści jednym, powtarzającym się elementem – melodią z pozytywki. Książka emanuje emocjami, tęsknotą i miłością, są też elementy romansu. Jednak fragmenty ukazujące namiętną, erotyczną naturę człowieka zrodziły we mnie poczucie, iż nie do końca pasują do tej powieści. Książka pokazuje także ważny proces rozgrywający się wewnątrz głównego bohatera. Proces odnajdywania sensu swojego życia, pasji życiowej, ale także dojrzewania i tworzenia hierarchii wartości.

Osobiście bardzo dobrze mi się czytało tę powieść. Szczerze polecam osobom które chcą na chwilę odpocząć od codzienności i zanurzyć się w lekturze. Na koniec podzielę się słowami jakie autor wkłada w usta Jeremy’ego Bingley’a:

„Nie mam pojęcia, czy kiedykolwiek zrozumiem prawa jakimi rządzi się nasz świat, jednak już dziś wiem, że nić nie dzieje się bez przyczyny. Nie ma miejsca na przypadek, jest tylko przeznaczenie, do którego podświadomie zmierza każdy z nas”

[/learn_more]

Informacje o książce
Tytuł: Porcelanowa pozytywka
Tytuł oryginału: Porcelanowa pozytywka
Autor: Paweł Prusko
ISBN: 9788377227879
Wydawca: Novae Res
Rok: 2013