Między chwilą a pięknem. O sztuce w rozpędzonym świecie
Zygmunt Bauman
Zygmunt Bauman to polski socjolog, filozof i eseista. Wykształcony, specjalista z zakresu kultury. Studenci socjologii są z nim zaznajomieni, ale również adepci innych nauk humanistycznych, czy po prostu amatorzy współczesnej kultury i sztuki nie powinni się wahać sięgając po jego utwory. Trzeba jednak pamiętać, że zazwyczaj szalenie dużo wymagają od czytelnika. „Między chwilą a pięknem. O sztuce w rozpędzonym świecie” nie stanowi pod tym względem wyjątku.
Książka ta to zbiór dwunastu esejów na tematy związane z nowoczesną sztuką. Omawiają szeroki wachlarz aspektów twórczości – Bauman pisze o malarstwie i o rzeźbie, o literaturze i architekturze,a nawet po prostu o współczesnym społeczeństwie, ale również w kontekście wytworów sztuki. Książka wyjaśnia meandry tego, co sam autor określa jako „płynną nowoczesność”. Ten termin, stworzony przez Baumana określa nasze czasy, czasy niepewności, ambiwalencji, epizodyczności.
Ze względu na bardzo rozbudowane zdania i kwieciste wypowiedzi autora książka wymaga dużego skupienia. To raczej uniemożliwia czytanie jej w mój ulubiony sposób, czyli na przykład w tramwaju. To utwór, któremu trzeba poświęcić całą uwagę. Nie stanowi ponadto po prostu przewodnika o sztuce. Bauman w fantastyczny sposób opowiada o konkretnych dziełach, konkretnych autorach. Na podstawie przykładów opowiada o charakterystykach sztuki współczesnej. Odnajdą się w tej książce ci, którzy chcą zrozumieć dzieła Valdesa, Klamana, Kundery, Whiteread, czy Kapuścińskiego. Ale także ci, którym te nazwiska nic nie mówią, a chcieliby być bardziej obyci.
Każdy z esejów jest oddzielną opowieścią, mówi o czymś innym, nie trzeba więc karmić się wszystkim naraz. Powiedziałabym nawet, że próba przeczytania całości jest posunięciem ekstremalnym. Bauman nie pisze łatwym językiem. Dlatego warto sięgać do tej książki w poszukiwaniu opisu konkretnego zjawiska.
Pierwszy esej skupiony jest na coraz bardziej awangardowych pomysłach współczesnych twórców. Drugi mówi o modzie i o błyskawicznie zmieniających się trendach. Kolejny o pięknie i o kłopotach z jego definiowaniem. Następny porusza tematykę komizmu i ładu. Później Bauman skupia się na konkretnych autorach, próbując przybliżyć ich czytelnikowi. Pojawia się Milan Kundera, Grzegorz Klaman, cały jeden esej poświęcony jest Ryszardowi Kapuścińskiemu i sztuce pisania reportaży, zaś ostatni esej oddaje hołd Camusowi. Również tematyka czasu nie zostaje pominięta – czytamy o dialogu sztuki z przeszłością i pamięcią. Mnie osobiście najbardziej spodobał się esej traktujący o nieznajomych, czy też inaczej obcych – o tym, jak ich traktujemy, kim są dla nas, jak sobie z nimi radzimy. Może jako studentka socjologii w tym właśnie fragmencie odnalazłam coś, co było najbliższe moim zainteresowaniom.
Każdy z tych esejów jest na swój sposób wyjątkowy. Każdy opowiada o innym aspekcie sztuki, ale wszystkie osadzają je w motywach płynnej nowoczesności. Polecam je osobom interesującym się sztuką, społeczeństwem, tym, którzy próbują zrozumieć, co właściwie dzieje się w dzisiejszym świecie.
Informacje o książce
Tytuł: Między chwilą a pięknem. O sztuce w rozpędzonym świecie
Tytuł oryginału: Między chwilą a pięknem. O sztuce w rozpędzonym świecie
Autor: Zygmunt Bauman
ISBN: 9788362409044
Wydawca: Officyna
Rok: 2010