Malarka
Aneta Cierechowicz
Autorka Aneta Cierechowicz pisze wiersze i powieści, głównie młodzieżowe. Jest laureatką kilku konkursów poetyckich i wydała kilka powieści dla młodzieży: „Detektywi i zakochani„, „Czas na miłość„, „Skarby hrabiego„, „Zegarki pana Słowackiego„, „Bohater Krainy Króla Kruków”. Jestem zawsze ciekawa młodych i współczesnych autorów, a literaturę młodzieżową uwielbiam, bo całe nastoletnie życie poszukiwałam wyjątkowych książek dla młodych ludzi.
Książka jest typową powieścią inicjacyjną, w której główna bohaterka Gabriela Łodyżka odcina łączące ją więzy z rodzicami i wkracza w dorosłość. W książce jest to przedstawione wprost, bo wyjeżdża z rodzinnego domu w Krakowie i przyjeżdża do ciotki do Poznania. Wydaje się, że poszukuje swojej drogi do spełnienia, która wiedzie najprawdopodobniej przez malarstwo, przez mozolne kopiowanie prac mistrzów oraz poszukiwanie własnych środków wyrazu.
Pierwsze samodzielne dni upływają Gabrieli na spotkaniach z ciotką, podziwianiu starówki w Poznaniu i na rozpoczęciu pracy z dziećmi w MDK-u. Do tego dochodzą nowi przyjaciele i starsza sąsiadka oraz zlecenie skopiowania trzech obrazów. Widzimy jak Gabrielą targają rozterki typowego nastolatka, co na siebie włożyć, czy da radę w pracy, co oni o mnie pomyślą. Jest bohaterem wątpiącym w siebie, bo przed nim stoją pierwsze wyzwania.
Oczywiście ukojenie przychodzi w malowaniu. Tworzenie kopii nie wydaje się Gabrieli Łodyżce zbyt satysfakcjonujące, ale przynosi wyzwania, zarówno techniczne jak i merytoryczne czy interpretacyjne. Własne obrazy zaś stają się coraz dojrzalsze i są chwalone przez przyjaciół. To podnosi samoocenę bohaterki i wspiera ją w dążeniu do samodzielności. Nowi przyjaciele – współlokatorka i studentka z Włoch Coni oraz jej znajomi Mateo oraz Toni stają się nową rodziną Gabrieli. Ich relacje są poprawne, mamy pierwsze rozmowy, uśmiechy, dialogi, spacery czy wieczorne wino. To wszystko dodaje książce trochę wigoru, bo pokazuje, że życie się toczy dalej, czy z rodzicami, czy bez. Oparcie można znaleźć w przyjaciołach i to z nimi można wejść w orzeźwiające relacje. Przyznam jednak, że wszystko jest tak proste, płaskie i przewidywalne, że wydaje się światem równoległym do świata wewnętrznego Gabrieli. Nic z zewnątrz jej nie porusza na tyle, aby zmieniła swoje spojrzenie na świat.
Noc spędzona z młodym przyjacielem jest jakby z boku tej powieści i bohaterka nie ma po niej żadnych emocji. Przecież to tak dziwne, że aż zdumiewające. Młodzi ludzie są tykającą bombą emocjonalno – uczuciową. Z mojego punktu widzenia poznanie nowego chłopaka i spędzenie z nim nocy w wieku nastu lat daje ogrom ładunku emocjonalnego, a tu bohaterka rano wstaje jak gdyby nic się nie stało. Przyznaję, że jest to dość dziwny zabieg autorki powieści, którego nie rozumiem. Przez większą część książki wsłuchujemy się w wewnętrzną narrację bohatera, o tym co myśli, co czuje i jak go odbiera świat, a tutaj nagle cisza. W kolejnych rozdziałach czytamy o malowaniu obrazów na zamówienie. Mam więc sporą wątpliwość odnośnie potrzeby wprowadzania tego wątku do powieści i pozostawienia go bez dodatkowego komentarza.
Niestety w tej książce brak jest pewnej „istotności” przemiany z dziecka w samodzielnego nastolatka. Mamy ciąg zdarzeń, wyjazd z rodzinnego miasta, pierwsza praca i pierwsze zlecenia malarskie, nowi znajomi, nowa miłość. Mamy bardzo dokładne opisy nastroju i emocji bohaterki, zagłębiamy się w prawdopodobną jak i nieprawdopodobną narrację malowanych obrazów, poznajemy wspierających przyjaciół – tych młodszych i starszych. Jednak żadne wydarzenie nie zmienia światopoglądu Gabrieli, nie powoduje, że jej świat znacząco się zmienia. Brakuje bardzo punktu kulminacyjnego, który spowodowałby, że zrozumielibyśmy czy nowy świat Gabrieli jest tym, czego poszukiwała. Bez tego książka jest płaska i można ją przeczytać jako ciąg zdarzeń, sumę opisów, ale niestety nic z tego nie wynika. Nasza bohaterka wyjechała z rodzinnego miasta i teraz żyje w Poznaniu, ma nową pracę i nowych przyjaciół. Poradziła sobie, jeśli o to chodziło w fabule. Pytanie jednak brzmi – czy dojrzała? Czy wie, którą ścieżką w życiu podążać? Czy stała się dorosłym człowiekiem? Moim zdaniem na te pytania nie znajdujemy odpowiedzi w książce.
Informacje o książce:
Tytuł: Malarka
Tytuł oryginału: Malarka
Autor: Aneta Cierechowicz
ISBN: 9788382194128
Wydawca: Novae Res
Rok: 2021